Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Spá­um að verð­bólga hjaðni í 5,1% í októ­ber 

Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,27% á milli mánaða í október og að verðbólga lækki úr 5,4% niður í 5,1%. Við eigum von á áframhaldandi hjöðnun næstu mánuði og að ársverðbólga verði komin niður í 4,2% í janúar á næsta ári.
Frosnir ávextir og grænmeti
10. október 2024

Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,27% á milli mánaða nú í október og að ársverðbólga lækki úr 5,4% í 5,1%. Húsnæðisliðurinn hefur mest áhrif til hækkunar á milli mánaða, en þar sem við gerum ráð fyrir að húsnæðisliðurinn hækki töluvert minna en fyrir ári mun það hafa áhrif til lækkunar á ársverðbólgu.

Matarkarfan hækkar á ný 

Matarkarfan lækkaði um 0,5% á milli mánaða í ágúst, í fyrsta sinn í þrjú ár og lækkaði svo aftur um 0,2% í september. Hér má ætla að áhrif aukinnar samkeppni á matvörumarkaði hafi haft áhrif. Verðathugun okkar fyrir októbermánuð bendir samt til þess að matarkarfan muni hækka lítillega nú, langmest vegna verðhækkana á kjöti. Við spáum því að matarkarfan hækki um 0,2% á milli mánaða. 

Reiknuð húsaleiga vegur þyngst í mánaðarhækkuninni en dregur niður ársverðbólgu 

Við spáum því að reiknuð húsaleiga, sem endurspeglar kostnaðinn af því að eiga húsnæði, hækki um 0,7% á milli mánaða (0,14% áhrif) í október. Frá því í júní, þegar Hagstofan tók upp nýja aðferð við mat á reiknaðri húsaleigu, hafa mælingar verið stöðugri og mánaðarbreytingar verið á þrengra bili. Í október í fyrra hækkaði reiknuð húsaleiga um rúmlega 2%. Nú spáum við töluvert minni hækkun og að þar með dragi úr framlagi reiknaðrar húsaleigu til ársverðbólgu. 

Flugfargjöld til útlanda hækka en bensínverð lækkar 

Verð á flugfargjöldum til útlanda sveiflast verulega í samanburði við marga aðra liði vísitölunnar. Í októbermánuði eru þó yfirleitt ekki afgerandi mánaðarsveiflur og við spáum nú 1,9% hækkun á flugfargjöldum á milli mánaða. Gangi spáin eftir verður nokkurn veginn jafn dýrt að fljúga til útlanda í október í ár og í fyrra. Þá spáum við því að verð á bensíni og dísilolíu lækki um tæplega 0,1% á milli mánaða.

Spá um októbermælingu VNV

       
Undirliður Vægi í VNV Breyting (spá) Áhrif (spá)
Matur og drykkjarvara 14,9% 0,2% 0,03%
Áfengi og tóbak 2,3% 0,0% 0,00%
Föt og skór 3,8% 0,0% 0,00%
Húsnæði án reiknaðrar húsaleigu 9,7% 0,4% 0,04%
Reiknuð húsaleiga 19,9% 0,7% 0,14%
Húsgögn, heimilisbúnaður o.fl. 5,7% 0,2% 0,01%
Heilsa 4,0% 0,0% 0,00%
Ferðir og flutningar (annað) 3,7% -0,5% -0,02%
- Kaup ökutækja 6,7% -0,1% -0,01%
- Bensín og díselolía 3,2% -0,1% 0,00%
- Flugfargjöld til útlanda 1,9% 1,9% 0,04%
Póstur og sími 1,6% 0,0% 0,00%
Tómstundir og menning 9,9% 0,2% 0,02%
Menntun 0,9% 0,0% 0,00%
Hótel og veitingastaðir 5,2% 0,1% 0,01%
Aðrar vörur og þjónusta 6,6% 0,2% 0,01%
Alls 100,0%   0,27%

Spáum 4,2% verðbólgu í janúar á næsta ári 

Samkvæmt skammtímaspá okkar mun vísitala neysluverðs hækka um 0,27% í október, lækka um 0,12% í nóvember, hækka um 0,31% í desember og lækka aftur um 0,35% í janúar á næsta ári. Gangi spáin eftir verður verðbólga 4,5% í nóvember, 4,4% í desember og 4,2% í janúar á næsta ári. Spáin er nær óbreytt frá síðustu spá sem við birtum í kjölfar þess að Hagstofan birti septembermælingu vísitölu neysluverðs.

Í janúar er áformað að taka upp kílómetragjald á allar tegundir bifreiða. Samhliða upptöku kílómetragjalds verða bensín og olíugjöld felld niður, en á móti verða kolefnagjöld hækkuð að einhverju marki. Þessar breytingar gætu því haft töluverð áhrif á verðbólgumælingar. Útfærsla á upptöku kílómetragjalds liggur ekki fyrir og því ekki ljóst hvort eða hvernig Hagstofan tekur tillit til þess í verðbólgumælingum. Ef kílómetragjald verður ekki tekið inn í verðmælingar á vísitölu neysluverðs má búast við að verðbólga í janúar verði allt að einu prósentustigi minni en við spáum hér.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Íbúðir
23. apríl 2025
Horfur á hófstilltum hækkunum á íbúðaverði
Við teljum horfur á tiltölulega hófstilltum verðhækkunum á íbúðamarkaði næstu árin, 5,9% hækkun á þessu ári, 4,8% hækkun á næsta ári og 6,4% hækkun árið 2027. Til samanburðar hefur íbúðaverð hækkað um 9% á ári að jafnaði frá aldamótum, og að meðaltali um 13% á ári frá árinu 2021. 
Greiðsla
22. apríl 2025
Vikubyrjun 22. apríl 2025
Leiguverð hefur hækkað um 11,3% á síðustu tólf mánuðum, þó nokkuð meira en íbúðaverð sem hefur hækkað um 8% á sama tímabili. Hækkanir á íbúða- og leigumarkaði eru þó nokkuð umfram almennar verðhækkanir í landinu, en verðbólga mældist 3,8% í mars. Áfram er kraftur í innlendri neyslu, greiðslukortavelta heimila hefur aukist statt og stöðugt síðustu mánuði og var 1,8% meiri í mars síðastliðnum en í mars í fyrra.  
Gönguleið
16. apríl 2025
Óljósar horfur í ferðaþjónustu vegna sviptinga í alþjóðasamskiptum
Sviptingar í alþjóðaviðskiptum gætu haft margvísleg áhrif á ferðaþjónustu hér á landi. Tollar gætu rýrt kaupmátt Bandaríkjamanna og haft áhrif á komur þeirra hingað til lands. Auk þess eru merki um að áhugi Evrópubúa á að heimsækja Bandaríkin fari dvínandi, sem gæti haft áhrif hingað heim, enda hafa Evrópubúar gjarnan komið við á Íslandi á leið sinni vestur um haf. Í nýrri hagspá gerum við ráð fyrir samdrætti í ferðaþjónustu á þessu ári, en að hún taki aftur við sér á næstu tveimur árum.
Mynt 100 kr.
14. apríl 2025
Vikubyrjun 14. apríl 2025
Í síðustu viku birtum við hagspá til næstu ára þar sem við spáum 1,4% hagvexti í ár og um 2% hagvexti næstu árin. Ferðamönnum fækkaði um 13,8% milli ára í mars. Skráð atvinnuleysi í mars var 0,4 prósentustigum hærra en í mars í fyrra. Þau tíðindi bárust einnig að skuldabréfaeigendur ÍL-sjóðs hefðu samþykkt að breyta skilmálum bréfanna sem heimilar útgefanda að gera upp bréfin. Í þessari viku birtir svo HMS vísitölu íbúðaverðs og leiguverðs.
Paprika
10. apríl 2025
Spáum 4% verðbólgu í apríl
Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,77% á milli mánaða í apríl og að verðbólga hækki úr 3,8% í 4,0%. Hækkunin á milli mánaða skýrist meðal annars af tímasetningu páskanna í ár.
9. apríl 2025
Hagspá til 2027: Ágætis horfur en allt getur breyst
Hagkerfið hefur kólnað eftir kröftugt vaxtarskeið fyrstu árin eftir Covid-faraldurinn og við teljum að nú fari það hægt af stað á ný.
Royal exchange
7. apríl 2025
Vikubyrjun 7. apríl 2025
Í síðustu viku kynnti Bandaríkjaforseti umfangsmikla tolla á allan innflutning til landsins, þ. á m. 10% tolla á vörur frá Íslandi, sem hafa þegar tekið gildi. Fundargerð peningastefnunefndar var birt og þar kemur fram að nefndin taldi svigrúm til 0,25 eða 0,50 prósentustiga vaxtalækkunar við síðustu vaxtaákvörðun. Samkvæmt nýrri ríkisfjármálaáætlun er markmið ríkisstjórnarinnar að tryggja hallalausan ríkisrekstur árið 2027.
1. apríl 2025
Fréttabréf Greiningardeildar 1. apríl 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Hús í Reykjavík
31. mars 2025
Vikubyrjun 31. mars 2025
Verðbólga lækkaði úr 4,2% í 3,8% í mars. Lækkun á verðbólgu skýrist að langstærstum hluta af því að reiknuð húsaleiga hækkaði minna en í sama mánuði í fyrra. Undirliggjandi verðbólga hjaðnaði líka sem sést á því að VNV án húsnæðis og allar kjarnavísitölur lækkuðu á milli mánaða. Fjármálastöðugleikanefnd telur fjármálakerfið standa traustum fótum en segir mikla óvissu í alþjóðamálum geta reynt á viðnámsþrótt þjóðarbúsins.
27. mars 2025
Verðbólga mælist undir 4%
Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,37% á milli mánaða í mars, samkvæmt nýbirtum tölum Hagstofu Íslands. Ársverðbólga lækkar úr 4,2% í 3,8% og er komin undir efri vikmörk verðbólgumarkmiðs Seðlabanka Íslands, í fyrsta skipti frá því í lok árs 2020. Verðmælingin var nokkuð góð en við teljum að á næstunni hægi á hjöðnuninni.