Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Íbúða­mark­að­ur sýn­ir merki kóln­un­ar

Íbúðaverð á höfuðborgarsvæðinu hækkaði um 1,1% milli júní og júlí sem er mun minni hækkun en hefur sést á síðustu mánuðum og bendir til þess að farið sé að hægja á verðþróun eftir tímabil mikilla hækkana. Seðlabankinn hefur gripið til aðgerða til þess að stemma stigu við verðþróuninni og má gera ráð fyrir því að þær séu byrjaðar að hafa áhrif þó það eigi enn eftir að koma fyllilega fram.
Grafarholt
17. ágúst 2022 - Greiningardeild

Samkvæmt nýbirtum tölum Þjóðskrár Íslands hækkaði vísitala íbúðaverðs á höfuðborgarsvæðinu um 1,1% milli júní og júlí sem er minnsta hækkun sem hefur sést milli mánaða síðan í nóvember í fyrra. Þó vissulega sé um hækkun að ræða er hún talsvert minni en á fyrri mánuðum, en frá áramótum hafa hækkanir verið um 2-3% milli mánaða.

Fjölbýli hækkar minna en sérbýli

Athygli vekur að mikill munur er á þróun sérbýlis og fjölbýlis. Fjölbýli hækkaði eingöngu um 0,5% milli mánaða og er um að ræða minnstu hækkun á fjölbýli síðan í júlí í fyrra. Sérbýli hækkaði hins vegar um 3,7% milli mánaða sem er talsvert meiri hækkun en á síðustu mánuðum. Færri samningar eru iðulega undir í tilfelli sérbýlis og getur því mælst talsvert flökt á þeirri þróun milli einstakra mánaða, engu að síður er þetta vísbending um að kraftur sé enn talsverður á markaði fyrir sérbýli. Vegin árshækkun íbúðaverðs mælist nú 25,5%, hækkun á fjölbýli mælist 25,7% og sérbýli 25,3%.

Raunverð í hámarki

Ef litið er til raunverðsþróunar sést að íbúðaverð að teknu tilliti til verðlags á öðrum vörum og þjónustu er í hæstu hæðum, þ.e. vísitala íbúðaverðs raunvirt með VNV án húsnæðis hefur aldrei frá aldamótum mælst jafn há og nú. Sömu sögu er að segja um verð á íbúðum umfram það sem kostar að byggja þær, þ.e. vísitölu íbúðaverðs raunvirt með vísitölu byggingarkostnaðar, sem er í hæstu hæðum þó hún hafi lækkað lítillega milli nýjustu mælinga. Sé síðan horft til samhengis milli launastigs og íbúðaverðs sést að staðan nú er svipuð og var þegar mest lét árið 2007. Allt bendir þetta til þess að íbúðaverð sé orðið mjög hátt og megi gera ráð fyrir hófstilltari verðþróun líkt og virðist þegar byrjað að raungerast.

Aðgerðir Seðlabankans farnar að hafa áhrif?

Seðlabankinn hefur gripið til þónokkurra aðgerða til þess að stemma stigu við þróuninni á fasteignamarkaði. Þannig hefur peningastefnunefnd Seðlabankans hækkað stýrivexti sem leiðir til hærri vaxta á íbúðalánum, en einnig hefur aðgengi fólks að lánsfjármögnun verið hert. Um miðjan júní var gripið til þess að lækka veðsetningahlutfall fyrstu kaupenda og herða reglur við gerð greiðslumats. Slíkar aðgerðir koma í veg fyrir aukna skuldsetningu og halda aftur af verðhækkunum. Hófstilltari hækkun sem nú sést í nýjustu gögnum Þjóðskrár eru merki um að aðgerðirnar séu farnar að hafa áhrif. Það sést m.a. á því að fjölbýli var að hækka mun minna en sérbýli en fyrstu kaupendur fara frekar í fjölbýli en sérbýli. Gera má ráð fyrir því að öll áhrif aðgerða Seðlabankans séu ekki að fullu komin fram þar sem tímatöf er í gögnum Þjóðskrár sem byggja á þeim kaupsamningum sem þinglýst var á síðustu þremur mánuðum.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsmanna Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara. Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti. Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
24. júlí 2025
Verðbólga aftur við efri vikmörk
Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,32% á milli mánaða og verðbólgan hjaðnaði úr 4,2% í 4,0%. Þetta var í samræmi við væntingar, en við spáðum 0,26% aukningu VNV á milli mánaða og 4,0% verðbólgu. Við teljum að verðbólga komist ekki undir 4,0% efri vikmörk verðbólgumarkmiðs Seðlabankans í ár.
Fjölbýlishús
21. júlí 2025
Vikubyrjun 21. júlí 2025
Í júní dró úr árshækkun bæði vísitölu íbúðaverðs og leiguverðs. Ró virðist hafa færst yfir húsnæðismarkaðinn og HMS fjallaði um það í síðustu viku að markaðurinn væri frekar á valdi kaupenda en seljenda. Á fimmtudag birtir Hagstofan verðbólgutölur en við spáum því að verðbólga hjaðni úr 4,2% í 4,0%.
Háþrýstiþvottur
14. júlí 2025
Vikubyrjun 14. júlí 2025
Erlendum ferðamönnum fjölgaði um 10,1% á milli ára í júní, en það sem af er ári hafa þeir verið álíka margir og á sama tíma í fyrra. Atvinnuleysi jókst um 0,3 prósentustig á milli ára í júní, sem er svipuð aukning og hefur verið síðustu mánuði. Við birtum verðbólguspá í vikunni og teljum að verðbólga hjaðni úr 4,2% í 4,0%. Í þessari viku birtir HMS vísitölu íbúðaverðs, vísitölu leiguverðs og mánaðarskýrslu.
10. júlí 2025
Spáum 4% verðbólgu í júlí
Við spáum því að verðbólga minnki lítillega í júlí og mælist 4,0%. Eins og almennt í júlímánuði má búast við að sumarútsölur og breytingar á flugfargjöldum hafi mest áhrif á vísitölu neysluverðs. Við teljum ekki horfur á að verðbólga þokist nær verðbólgumarkmiði á árinu og spáum 4,2% verðbólgu í lok árs.
Fjölbýlishús
9. júlí 2025
Raunverð íbúða hefur þrefaldast frá aldamótum 
Íbúðaverð á Íslandi hefur hækkað langtum meira en laun og almennt verðlag frá aldamótum. Greiðslubyrði af meðalláni hélst tiltölulega stöðug til ársins 2021 þegar hún tók að hækka skarpt, sérstaklega greiðslubyrði af óverðtryggðum lánum.   
Hús í Reykjavík
7. júlí 2025
Matur og húsnæði helstu drifkraftar verðbólgu
Hækkandi matvöruverð og húsnæðiskostnaður eru þeir þættir sem eiga stærstan þátt í því að viðhalda verðbólgu á Íslandi um þessar mundir. Verðbólga mældist 4,2% í júní, nokkuð umfram spár. Ef matvara og húsnæði væru ekki hluti af vísitölu neysluverðs hefði verðbólga verið undir markmiði Seðlabankans frá því í ágúst í fyrra. Þættir á borð við sterkari krónu og lækkandi olíuverð hafa líkast til haldið aftur af verðhækkunum á ýmsum vörum upp á síðkastið, en á móti hefur þjónustuverð hækkað.
Bakarí
7. júlí 2025
Vikubyrjun 7. júlí 2025
Hagstofa Íslands spáir 2,2% hagvexti á yfirstandandi ári, samkvæmt hagspá sem birt var á föstudaginn. Hagvaxtarhorfur hafa verið færðar upp frá marsspánni þegar gert var ráð fyrir 1,8% hagvexti á árinu. Hagstofan spáir lítillega auknu atvinnuleysi næstu misserin, en Vinnumálastofnun birtir atvinnuleysistölur fyrir júnímánuð síðar í þessari viku.
1. júlí 2025
Mánaðamót 1. júlí 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Flugvél á flugvelli
30. júní 2025
Vikubyrjun 30. júní 2025
Verðbólga jókst úr 3,8% og mældist 4,2% í júní. Aukin verðbólga skýrist aðallega af auknum þrýstingi á innfluttum vörum en einnig af hækkandi flugfargjöldum og verðhækkun á þjónustu. Þá jókst velta samkvæmt virðisaukaskattsskýrslum um 1,5% að raunvirði í mars og apríl.
Paprika
27. júní 2025
Verðbólga umfram væntingar
Verðbólga mældist 4,2% í júní og jókst úr 3,8% frá því í maí. Verðlag hækkaði umfram spár, en við höfðum spáð 3,9% verðbólgu. Aukin verðbólga skýrist aðallega af auknum verðþrýstingi á innfluttum vörum, einkum fötum, skóm og tómstundarvörum, en einnig af hækkandi flugfargjöldum og verðhækkun á þjónustu.