Frekari merki um hægari takt

Nýjar kortaveltutölur bera með sér frekari vísbendingar um að verulega sé að hægja á innlendri eftirspurn. Heildarkortavelta íslenskra heimila dróst saman um 3,4% milli ára í ágúst. Kortavelta Íslendinga innanlands var 4,3% minni en í ágúst í fyrra á föstu verðlagi og hefur nú dregist saman sex mánuði í röð. Erlendis jókst kortavelta Íslendinga um 0,7% á milli ára og kortaveltujöfnuður er jákvæður um 19,2 milljarða.

15. september 2023

Alls nam greiðslukortavelta heimila 103 mö. kr. í ágúst og var 3,4% minni en í maí í fyrra, á föstu verðlagi. Innanlands dróst kortavelta íslenskra heimila saman um 4,3% að raunvirði í ágúst en erlendis jókst hún um 0,7%. Heildarkortavelta Íslendinga (innanlands og erlendis) hefur nú dregist saman fimm mánuði í röð og sex mánuði í röð hefur kortavelta Íslendinga innanlands dregist saman.

Frekari merki um minni vöxt einkaneyslu

Kortavelta á fyrsta fjórðungi þessa árs var kröftugri en við höfðum búist við og heildarkortavelta jókst í janúar, febrúar og mars. Launahækkanir kynntu undir eftirspurn og einkaneysla jókst um tæp 5% á milli ára á fyrsta ársfjórðungi. Á öðrum ársfjórðungi fóru að berast skýrar vísbendingar um að hægt hefði á einkaneyslu, kortavelta fór að dragast saman milli ára og þjóðhagsreikningar sýndu að einkaneysla hefði aðeins aukist um 0,5% milli ára. Vextir hafa haldið áfram að hækka og nú síðast í lok ágúst voru stýrivextir hækkaðir um 0,5 prósentustig, upp í 9,25%. Nú eru loks komnar fram skýrar vísbendingar um að vextir hafi dregið þróttinn úr innlendri eftirspurn og ekki ólíklegt að kortavelta haldi áfram að dragast saman næstu mánuði. Fleira kann að spila inn í, á síðustu mánuðum hefur hægt á kaupmáttarþróun og líklegt að almenningur hafi að miklu leyti gengið á sparnaðinn sem safnaðist upp á covid-mánuðunum.

Hlutfall innanlands og erlendis stöðugt

80% af kortaveltu heimilanna í ágúst var á Íslandi og 20% erlendis, sem er svipað og verið hefur á síðustu mánuðum. Hlutfallið erlendis er þó áfram nokkuð hærra en vaninn var fyrir faraldur.

Í ágúst var framlag kortaveltu innanlands til lækkunar (-3,1%) á heildarkortaveltunni og framlagið erlendis til hækkunar (+0,1%), en þannig hefur það gjarnan verið eftir faraldurinn.

Í takt við þessar tölur fóru Íslendingar í færri utanlandsferðir í ágúst en í ágúst í fyrra og árin 2017-2019, 20% færri en á metárinu 2018.

Afgangur af kortaveltujöfnuði

Færri utanlandsferðir og hægari vöxtur kortaveltu erlendis höfðu jákvæð áhrif á kortajöfnuðinn, en afgangur var á jöfnuðinum í ágúst upp á 19,2 milljarða. Afgangurinn nam 15,2 milljörðum í ágúst í fyrra. Í október í fyrra og allt fram til aprílmánaðar var halli á kortajöfnuði en svo aftur afgangur síðan þá. Afgangur af kortaveltujöfnuði þýðir að Íslendingar (heimili og fyrirtæki) eyði minni pening erlendis en erlendir ferðamenn eyða hér á landi sem ætti að óbreyttu að hafa áhrif til hækkunar á greiðslujöfnuði og skapa þrýsting til styrkingar á krónunni.

Fyrirvari

Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.

Þú gætir einnig haft áhuga á

25. sept. 2023

Vikubyrjun 25. september 2023

Vísitala íbúðaverðs á höfuðborgarsvæðinu hækkaði um 0,7% milli mánaða í ágúst, samkvæmt gögnum sem HMS birti í síðustu viku. Vísitalan lækkaði þó nokkuð í júní og júlí og hækkunin kom því nokkuð á óvart. Í næstu viku ber hæst birting Hagstofunnar á vísitölu neysluverðs á fimmtudag.

20. sept. 2023

Vísitala íbúðaverðs hækkar lítillega og verðbólguspáin með

Vísitala íbúðaverðs hækkaði um 0,7% milli mánaða í ágúst. Árshækkun vísitölunnar fór úr 0,8% í 2,0%. Undirritaðir kaupsamningar á höfuðborgarsvæðinu voru 9,6% færri í júlí en í sama mánuði í fyrra. Vísitalan er hærri en við gerðum ráð fyrir við gerð verðbólguspár fyrir septembermánuð og því færum við hana upp og spáum 7,8% ársverðbólgu í stað 7,7%.

18. sept. 2023

Aukinn þjónustuútflutningur skýrist allur af vexti ferðaþjónustu

Um 282 þúsund erlendir ferðamenn fóru um Keflavíkurflugvöll í ágúst. Ef sumarmánuðirnir eru teknir saman hafa aðeins einu sinni komið fleiri ferðamenn að sumri, árið 2018. Samkvæmt nýjustu þjóðhagsreikningum Hagstofunnar jókst þjónustuútflutningur á fyrstu tveimur fjórðungum ársins um 21%, og má rekja allan þann vöxt til ferðaþjónustunnar.

18. sept. 2023

Vikubyrjun 18. september 2023

Í síðustu viku komu tölur um brottfarir frá Leifsstöð, skráð atvinnuleysi og veltu greiðslukorta. Í þessari viku ber hæst vísitala íbúðaverðs, sem kemur á þriðjudag, og yfirlýsing fjármálastöðugleikanefndar Seðlabanka Íslands, sem gefin verður út á miðvikudaginn.

14. sept. 2023

Spáum 7,7% verðbólgu í september

Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,07% milli mánaða í september og að ársverðbólga standi í stað og verði áfram 7,7%. Útsölulok hafa aftur mest áhrif til hækkunar milli mánaða í september samkvæmt spánni. Það sem helst dregur spána niður er árstíðabundin lækkun á flugfargjöldum til útlanda. Við gerum ráð fyrir að verðbólga lækki áfram næstu mánuði og verði 6,6% í desember.

11. sept. 2023

Vikubyrjun 11. september 2023

Í síðustu viku birti Seðlabankinn fundargerð peningastefnunefndar. Samkvæmt henni greiddi einn nefndarmaður atkvæði gegn tillögu seðlabankastjóra um að hækka vexti um 0,50 prósentustig á síðasta fundi nefndarinnar og hefði heldur kosið að hækka þá um 0,25 prósentustig. Í þessari viku berast gögn yfir fjölda brottfara um Leifsstöð, skráð atvinnuleysi og kortaveltu.

4. sept. 2023

Mánaðaryfirlit yfir sértryggð skuldabréf - ágúst 2023

Meðfylgjandi er mánaðarlegt yfirlit um sértryggð skuldabréf.

4. sept. 2023

Vikubyrjun 4. september 2023

Verðbólga jókst úr 7,6% í 7,7% samkvæmt ágústmælingu Hagstofunnar. Hagvöxtur mældist 4,5% á öðrum ársfjórðungi samkvæmt nýjum þjóðhagsreikningum sem Hagstofan birti í vikunni, en hagvöxtur á fyrsta ársfjórðungi mældist 7,1%. Minni vöxtur einkaneyslu skýrir að stórum hluta minni hagvöxt á öðrum ársfjórðungi.

31. ágúst 2023

Hægir á hagvexti og einkaneysla á mann dregst saman

Hagvöxtur mældist 4,5% á öðrum ársfjórðungi, samkvæmt fyrsta mati Hagstofunnar. Eins og við var að búast benda tölurnar til þess að hægt hafi á hagkerfinu, en hagvöxtur mældist 7,1% á fyrsta ársfjórðungi. Vaxtahækkanir hafa tekið að tempra innlenda eftirspurn á sama tíma og hægt hefur á vexti kaupmáttar á síðustu misserum. Einkaneysla jókst örlítið en vegna hraðrar fólksfjölgunar dróst hún saman á mann.

30. ágúst 2023

Ársverðbólga eykst úr 7,6% í 7,7%