Frek­ari merki um hæg­ari takt

Nýjar kortaveltutölur bera með sér frekari vísbendingar um að verulega sé að hægja á innlendri eftirspurn. Heildarkortavelta íslenskra heimila dróst saman um 3,4% milli ára í ágúst. Kortavelta Íslendinga innanlands var 4,3% minni en í ágúst í fyrra á föstu verðlagi og hefur nú dregist saman sex mánuði í röð. Erlendis jókst kortavelta Íslendinga um 0,7% á milli ára og kortaveltujöfnuður er jákvæður um 19,2 milljarða.
Símagreiðsla
15. september 2023

Alls nam greiðslukortavelta heimila 103 mö. kr. í ágúst og var 3,4% minni en í maí í fyrra, á föstu verðlagi. Innanlands dróst kortavelta íslenskra heimila saman um 4,3% að raunvirði í ágúst en erlendis jókst hún um 0,7%. Heildarkortavelta Íslendinga (innanlands og erlendis) hefur nú dregist saman fimm mánuði í röð og sex mánuði í röð hefur kortavelta Íslendinga innanlands dregist saman.

Frekari merki um minni vöxt einkaneyslu

Kortavelta á fyrsta fjórðungi þessa árs var kröftugri en við höfðum búist við og heildarkortavelta jókst í janúar, febrúar og mars. Launahækkanir kynntu undir eftirspurn og einkaneysla jókst um tæp 5% á milli ára á fyrsta ársfjórðungi. Á öðrum ársfjórðungi fóru að berast skýrar vísbendingar um að hægt hefði á einkaneyslu, kortavelta fór að dragast saman milli ára og þjóðhagsreikningar sýndu að einkaneysla hefði aðeins aukist um 0,5% milli ára. Vextir hafa haldið áfram að hækka og nú síðast í lok ágúst voru stýrivextir hækkaðir um 0,5 prósentustig, upp í 9,25%. Nú eru loks komnar fram skýrar vísbendingar um að vextir hafi dregið þróttinn úr innlendri eftirspurn og ekki ólíklegt að kortavelta haldi áfram að dragast saman næstu mánuði. Fleira kann að spila inn í, á síðustu mánuðum hefur hægt á kaupmáttarþróun og líklegt að almenningur hafi að miklu leyti gengið á sparnaðinn sem safnaðist upp á covid-mánuðunum.

Hlutfall innanlands og erlendis stöðugt

80% af kortaveltu heimilanna í ágúst var á Íslandi og 20% erlendis, sem er svipað og verið hefur á síðustu mánuðum. Hlutfallið erlendis er þó áfram nokkuð hærra en vaninn var fyrir faraldur.

Í ágúst var framlag kortaveltu innanlands til lækkunar (-3,1%) á heildarkortaveltunni og framlagið erlendis til hækkunar (+0,1%), en þannig hefur það gjarnan verið eftir faraldurinn.

Í takt við þessar tölur fóru Íslendingar í færri utanlandsferðir í ágúst en í ágúst í fyrra og árin 2017-2019, 20% færri en á metárinu 2018.

Afgangur af kortaveltujöfnuði

Færri utanlandsferðir og hægari vöxtur kortaveltu erlendis höfðu jákvæð áhrif á kortajöfnuðinn, en afgangur var á jöfnuðinum í ágúst upp á 19,2 milljarða. Afgangurinn nam 15,2 milljörðum í ágúst í fyrra. Í október í fyrra og allt fram til aprílmánaðar var halli á kortajöfnuði en svo aftur afgangur síðan þá. Afgangur af kortaveltujöfnuði þýðir að Íslendingar (heimili og fyrirtæki) eyði minni pening erlendis en erlendir ferðamenn eyða hér á landi sem ætti að óbreyttu að hafa áhrif til hækkunar á greiðslujöfnuði og skapa þrýsting til styrkingar á krónunni.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
21. okt. 2024
Vikubyrjun 21. október 2024
Í síðustu viku birtum við hagspá til ársins 2027. Vísitala íbúðaverðs og vísitala leiguverðs lækkuðu á milli mánaða í september og greiðslukortavelta heimilanna dróst saman á milli ára innanlands en jókst erlendis. Seðlabankinn birti fundargerð peningastefnunefndar og voru allir nefndarmenn sammála um að lækka vexti. Nokkur fyrirtæki birta uppgjör í þessari viku.
15. okt. 2024
Morgunfundur um hagspá til 2027 - upptökur
Hagspá Landsbankans til ársins 2027 var kynnt á morgunfundi í Silfurbergi Hörpu þriðjudaginn 15. október 2024 en auk þess var fjallað um stöðu og horfur á alþjóðlegum mörkuðum og í áhugaverðum pallborðsumræðum ræddu forstjórar fjögurra útflutningsfyrirtækja um tækifæri og áskoranir í útflutningi.
Hagspá Landsbankans
15. okt. 2024
Hagspá til 2027: Hagkerfið nær andanum
Greiningardeild Landsbankans spáir því að hagkerfið standi nánast í stað á milli ára í ár og að landsframleiðsla dragist saman um 0,1%. Bakslag í útflutningsgreinum setti svip sinn á fyrri hluta árs, loðnubrestur og hægari vöxtur ferðaþjónustu ollu samdrætti á sama tíma og háir vextir hafa kælt eftirspurnina sem engu að síður mælist nokkuð kröftug.
Smiður
14. okt. 2024
Vikubyrjun 14. október 2024
Í fyrramálið kynnum við nýja hagspá til ársins 2027 á morgunfundi í Hörpu. HMS birtir í vikunni vísitölu íbúðaverðs, vísitölu leiguverðs og mánaðarskýrslu um húsnæðismarkaðinn. Á miðvikudag birtist svo fundargerð peningastefnunefndar. Í síðustu viku bar hæst að erlendum ferðamönnum fjölgaði aðeins á milli ára í september á sama tíma og atvinnuleysi jókst lítillega.
Frosnir ávextir og grænmeti
10. okt. 2024
Spáum að verðbólga hjaðni í 5,1% í október 
Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,27% á milli mánaða í október og að verðbólga lækki úr 5,4% niður í 5,1%. Við eigum von á áframhaldandi hjöðnun næstu mánuði og að ársverðbólga verði komin niður í 4,2% í janúar á næsta ári.
Seðlabanki Íslands
7. okt. 2024
Vikubyrjun 7. október 2024
Peningastefnunefnd Seðlabankans lækkaði vexti í síðustu viku, í fyrsta sinn í fjögur ár. Stýrivextir eru nú 9% eftir að hafa staðið í 9,25% í meira en ár. Verðbólga á evrusvæðinu er enn á niðurleið og mældist 1,8% í september, undir 2% verðbólgumarkmiði. Verðbólgutölur í Bandaríkjunum verða birtar í þessari viku.
1. okt. 2024
Fréttabréf Hagfræðideildar 1. október 2024
Mánaðarlegt fréttabréf frá Hagfræðideild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Byggingakrani og fjölbýlishús
30. sept. 2024
Vikubyrjun 30. september 2024
Verðbólga í september var nokkuð undir væntingum og lækkaði úr 6,0% niður í 5,4%. Þrátt fyrir það teljum við að peningastefnunefnd vilji sýna varkárni þegar hún hittist í byrjun vikunnar og haldi vöxtum óbreyttum á miðvikudaginn.
Bakarí
27. sept. 2024
Verðbólga undir væntingum annan mánuðinn í röð - lækkar í 5,4%
Vísitala neysluverðs lækkaði um 0,24% á milli mánaða í september, samkvæmt nýbirtum tölum Hagstofu Íslands. Ársverðbólga lækkar því úr 6,0% í 5,4%, eða um 0,6 prósentustig. Verðbólga hefur ekki mælst lægri síðan í desember 2021.
27. sept. 2024
Spáum varkárni í peningastefnu og óbreyttum vöxtum
Ýmis merki eru um nokkuð kröftuga eftirspurn í hagkerfinu þótt verðbólga sé á niðurleið og landsframleiðsla hafi dregist saman það sem af er ári. Kortavelta eykst statt og stöðugt á milli ára, íbúðaverð er á hraðri uppleið, velta á íbúðamarkaði er meiri en í fyrra og atvinnuleysi hefur ekki aukist að ráði. Við teljum að peningastefnunefnd haldi stýrivöxtum áfram óbreyttum í 9,25% í næstu viku, sjöunda skiptið í röð.
Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur