Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Aft­ur lækk­an­ir á hluta­bréfa­mörk­uð­um í ág­úst

Hlutabréfamarkaðir heimsins lækkuðu aftur nokkuð í ágúst eftir mikla hækkun í júlí og kom sú lækkun helst til í lok mánaðarins. Jerome Powell, seðlabankastjóri Bandaríkjanna, hélt ræðu rétt fyrir mánaðarlok á árlegri ráðstefnu seðlabankastjóra hvaðanæva að úr heiminum. Powell sló harðari tón en hann hefur gert undanfarna mánuði og tók af allan vafa um að meginmarkmið seðlabankans yrði að ná verðbólgunni niður. Hlutabréfamarkaðurinn í Bandaríkjunum lækkaði skarpt í kjölfarið og fylgdu hlutabréfamarkaðir margra annarra landa á eftir.
Royal exchange
2. september 2022 - Greiningardeild

Yfir helmingur félaganna hækkaði í verði í ágúst

Vísitala aðallista Kauphallarinnar lækkaði um 2,4% í ágúst. Það gerðist þrátt fyrir að 11 félög af 22, eða helmingur félaganna, hafi hækkað í verði. 10 félög hækkuðu í verði en eitt stóð í stað, en það var Kvika banki. Lækkunin á markaðnum í heild skýrist að miklu leyti af því að Marel, sem er stærsta félagið í Kauphöllinni að markaðsvirði, lækkaði um 17,2% í ágúst. Marel var einmitt það félag sem lækkaði mest yfir mánuðinn. Eik fasteignafélag lækkaði næstmest (-13,5%) og þriðja mesta lækkunin var hjá Iceland Seafood (-9,1%). Mesta hækkunin var á bréfum Síldarvinnslunnar sem hækkuðu um 18,4% en þar á eftir komu Origo (14,1%) og Eimskip (8,2%). Marel er það félag á aðallistanum sem hefur lækkað mest á síðustu 12 mánuðum, eða um 47,6% en þar á eftir kemur Iceland Seafood með 47% lækkun. Í þriðja sætinu kemur svo Kvika banki með 15,1% lækkun. Sýn hefur hækkað mest (54,8%) en þar á eftir koma Skel fjárfestingarfélag (39,8%) og Eimskip (38%).

Hlutabréfaverð í heiminum heldur áfram að gefa eftir

Hlutabréfamarkaðir í helstu viðskiptalöndum Íslands lækkuðu um að meðaltali 3,5% í ágúst. Mikil óvissa ríkir nú í heimshagkerfinu varðandi verðbólgu sem hefur ekki verið meiri í nokkra áratugi. Óvissan snýr bæði að því hversu mikið seðlabankar muni þurfa að hækka vexti til að draga úr eftirspurn, hver verðbólgan verður og hvaða áhrif þetta samspil mun hafa á eftirspurn í heiminum og hagvaxtarþróun.

Árlega heimsráðstefna seðlabankastjóri fór fram í Jackson Hole í lok ágúst. Þar sló Jerome Powell, seðlabankastjóri Bandaríkjanna, töluvert harðari tón en hann hafði gert síðustu mánuði á undan. Hann tók af allan vafa um að bandaríski seðlabankinn myndi taka hart á verðbólgunni, vextir yrðu hækkaðir eins og þyrfti til að koma verðbólgunni aftur niður í 2% verðbólgumarkmið bankans. Hann benti á að þessar vaxtahækkanir gætu komið verulega niður á bandarískum heimilum en að þau myndu finna meira fyrir því ef ekki yrði tekið hart á verðbólgunni. Þessi ræða hafði mikil áhrif á markaðinn í Bandaríkjunum og smituðust áhrifin til annarra hlutabréfamarkaða. Eftir ræðu Powell lækkaði hlutabréfaverð í Bandaríkjunum verulega á stuttum tíma. Verðið á S&P 500 vísitölunni lækkaði um 5,8% frá 25. ágúst til mánaðarloka. Það er mikil lækkun á svo stuttum tíma. Hlutabréf höfðu hækkað um 1,7% frá byrjun mánaðarins og fram að þessari ræðu Powells. Þessi lækkun í Bandaríkjunum smitaðist síðan yfir á aðra markaði.

Mesta lækkunin í ágúst var í Danmörku og Svíþjóð

Mesta lækkunin í viðskiptalöndunum var á hlutabréfamörkuðum í Danmörku og Svíþjóð, eða yfir 7% í báðum tilfellum. Íslenski markaðurinn lækkaði um 2,4%. Tveir markaðir héldu sjó og náðu að hækka í mánuðinum. Norski markaðurinn hækkaði um 0,8% og sá japanski um 1,2%. Þetta eru einmitt þeir einu tveir markaðir stærstu viðskiptalanda sem eru með jákvæða ávöxtun á síðustu 12 mánuðum. Norski markaðurinn hefur skilað 16,9% ávöxtun á síðustu 12 mánuðum en sá japanski hefur skilað rétt yfir núllinu, eða 0,1% ávöxtun. Mestu lækkanirnar hafa verið í Þýskalandi (-27,8%), Svíþjóð (-22,9%) og Finnlandi (-19%).

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara. Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti. Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Byggingakrani og fjölbýlishús
6. nóv. 2025
Óvissa á íbúðamarkaði og takmarkaðar raunverðshækkanir í kortunum 
Hátt vaxtastig og ströng lánþegaskilyrði hafa slegið verulega á verðhækkanir á íbúðamarkaði. Á sama tíma hefur fjöldinn allur af nýjum íbúðum risið og sölutími þeirra lengst til muna. Eftir að dómur Hæstaréttar í vaxtamálinu féll hafa viðskiptabankarnir tekið lánaframboð til endurskoðunar og það sama má segja um suma lífeyrissjóðina. Seðlabankinn ákvað í síðustu viku að slaka lítillega á lánþegaskilyrðum.  
3. nóv. 2025
Mánaðamót 1. nóvember 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Fataverslun
3. nóv. 2025
Vikubyrjun 3. nóvember 2025
Verðbólga jókst umfram væntingar í október og mældist 4,3%. Svo mikil hefur verðbólga ekki verið síðan í febrúar síðastliðnum. Telja má áhyggjuefni að aukin verðbólga skýrist ekki af tilfallandi sveiflukenndum liðum heldur virðist undirliggjandi verðþrýstingur hafa aukist. Í þessari viku halda félög áfram að birta uppgjör og hugsanlega má búast við fleiri púslum í breytta mynd af framboði íbúðalána í kjölfar vaxtamálsins.  
Smiður
31. okt. 2025
Minnkandi spenna á vinnumarkaði og minni fólksfjölgun
Eftirspurn eftir vinnuafli hefur minnkað og dregið hefur úr hækkun launa. Atvinnuleysi hefur aukist smám saman og rólegri taktur í atvinnulífinu hefur endurspeglast í hægari fólksfjölgun. Kaupmáttur hefur aukist jafnt og þétt og við teljum að þótt hægi á launahækkunum komi kaupmáttur til með að aukast áfram á næstu árum. Mikill kraftur er í neyslu landsmanna, kortavelta eykst sífellt og Íslendingar hafa aldrei farið í fleiri utanlandsferðir.
Paprika
30. okt. 2025
Verðbólga jókst umfram væntingar
Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,47% á milli mánaða í október og verðbólga jókst úr 4,1% í 4,3%. Vísitala neysluverðs hækkaði meira en við bjuggumst við, ekki síst reiknuð húsaleiga og verð á mat og drykk. Skammtímaspá okkar gerir nú ráð fyrir að verðbólga haldist í 4,3% út árið, en aukist svo í janúar og mælist 4,5%.
27. okt. 2025
Vikubyrjun 27. október 2025
Íslenska hagkerfið verður í hægum vaxtartakti á næstu árum gangi hagspá sem við birtum í síðustu viku eftir. Á fimmtudag koma verðbólgutölur fyrir október og við eigum von á að verðbólga hækki úr 4,1% í 4,2%.
Hagspá október 2025
22. okt. 2025
Kólnandi kerfi en kraftmikil neysla
Hagvöxtur verður 1,5% á þessu ári og 1,7% á því næsta, samkvæmt nýrri hagspá Landsbankans. Hagvöxtur verður ekki síst drifinn áfram af neyslu innanlands en á sama tíma er útlit fyrir smám saman minnkandi spennu í atvinnulífinu. Verðbólga reynist áfram þrálát næstu misseri og ekki eru horfur á að hún komist niður í markmið Seðlabankans á spátímabilinu. Því má áfram búast við háum raunstýrivöxtum.
Greiðsla
20. okt. 2025
Vikubyrjun 20. október 2025
Kortavelta Íslendinga jókst um 7,6% að raunvirði á milli ára í september. Á fyrstu níu mánuðum ársins hefur kortavelta heimila verið um 5,2% meiri en á sama tímabili í fyrra, að teknu tilliti til verðlags og gengis. Í vikunni birtir Greiningardeild Landsbankans nýja hagspá til ársins 2028. HMS birtir vísitölu íbúðaverðs, vísitölu leiguverðs og mánaðarskýrslu.  
Flugvél
16. okt. 2025
Spáum 4,2% verðbólgu í október
Við spáum því að verðbólga aukist lítillega í október, úr 4,1% í 4,2%. Mest áhrif til hækkunar á vísitölunni hafa flugfargjöld til útlanda, reiknuð húsaleiga og matarkarfan. Gangi spáin eftir verður október níundi mánuðurinn í röð þar sem verðbólga er á bilinu 3,8% til 4,2%. Við teljum að verðbólga verði áfram á þessu bili næstu mánuði.
Fjölskylda við matarborð
13. okt. 2025
Vikubyrjun 13. október 2025
Peningastefnunefnd hélt vöxtum óbreyttum í síðustu viku, eins og við var búist. Þó mátti greina aukna bjartsýni í yfirlýsingu nefndarinnar. Skráð atvinnuleysi var 3,5% í september og jókst um 0,1 prósentustig á milli mánaða. Brottförum erlendra ferðamanna um Keflavíkurflugvöll fjölgaði um 0,5% í september og utanlandsferðum Íslendinga fjölgaði um 14%.