Leyn­i­núm­er­in á út­leið og sterk auð­kenn­ing kem­ur í stað­inn

Fjögurra stafa leyninúmer bankareikninga hafa fylgt okkur áratugum saman en nú í nóvember hefst útleiðing þeirra hjá Landsbankanum þegar hætt verður að biðja um leyninúmer við staðfestingu greiðslna í appinu og netbanka einstaklinga.
Auðkenni
17. nóvember 2022

Í staðinn fyrir að nota leyninúmer til að staðfesta greiðslur í appinu og netbankanum verður beðið um staðfestingu með sterkri auðkenningu á borð við lífkenni, rafræn skilríki og Auðkennisappið. Ef þú ert að greiða inn á þitt eigið kort og eigin bankareikninga þarf ekki sérstaka auðkenningu, fyrir utan auðvitað þá sem fer fram þegar þú skráir þig inn í appið eða netbankann.

Breytingarnar eru víðtækar og því innleiddar í áföngum. Einstaklingar verða þeirra fyrst varir við innborgun á kort og innlendar millifærslur. Aðrar greiðslutegundir fylgja svo í kjölfarið, svo sem kröfugreiðslur og erlendar greiðslur. Í fyllingu tímans munu leyninúmerin sömuleiðis hverfa úr greiðsluaðgerðum netbanka fyrirtækja og hraðbanka.

Fyrsta skrefið í lengri göngu

Leyninúmerin hverfa þó ekki að öllu leyti, því að um sinn verða viðskiptavinir beðnir að velja sér leyninúmer við stofnun bankareikninga, aðallega til þess að þeir geti auðkennt sig símleiðis þegar ekki er kostur á öðrum auðkenningarleiðum. Það reynir reyndar sífellt minna á leyninúmer þar sem rafræn skilríki og lífkenni eru langmest notuðu auðkenningarleiðirnar og eru notaðar í rúmlega 94% tilfella. Rafræn skilríki eru líka algengasta leiðin til að auðkenna viðskiptavini í símtali og það mun koma að því að leyninúmerin hverfa þaðan líka.

Hvers vegna kveðjum við leyninúmerin?

Nýjar reglur um það sem nefnist sterk auðkenning hafa tekið gildi en í þeim eru meðal annars gerðar stífari kröfur um hvernig þú staðfestir greiðslur í netbanka og appi. Sama lagabreyting hefur einnig tekið gildi í nær öllum löndum Evrópu. Tilgangurinn er meðal annars að auka öryggi í hvers konar greiðslum en leyninúmer bankareikninga eru ekki talin standast öryggiskröfur nútímans.

Hérlendis eru vefveiðar algengasta fjársvikatilraunin, það eru svik sem ganga út á að gabba fólk til að gefa upp m.a. notandanafn, lykilorð og leyninúmer bankareikninga. Fólk hefur tilhneigingu til að hafa sama leyninúmer á öllum bankareikningum, nota jafnvel síðustu fjóra stafi símanúmers eða PIN númerið í heimavörninni eða öryggisnúmerið hjá Netflix svo dæmi séu nefnd. Þetta þýðir að leyninúmer geta verið ágiskanleg út frá öðrum þáttum í fari einstaklinga eða greind úr gagnalekum þjónustuveitenda um allan heim. Þar sem leyninúmer bankareikninga er bundið við sjálfan bankareikninginn en ekki viðskiptavininn, þá eru leyninúmer fyrirtækjareikninga kunn öllu því starfsfólki sem á annað borð hefur greiðsluaðgang að reikningunum starfs sín vegna. Svo þegar kemur að starfslokum eru félög misdugleg að uppfæra leyninúmerin í netbankanum. Sama gildir um samnýtta greiðslureikninga milli maka og innan fjölskyldu. Við þetta allt bætist að endurnýjun leyninúmera sem viðskiptavinir hafa gleymt er tafsamt ferli sem krefst heimsóknar í næsta útibú bankans.

Nærri hálf öld frá upphafi leyninúmera

Flest þekkjum við þó leyninúmerin af góðu einu. Þau hafa fylgt okkur áratugum saman, eins og malt og appelsín. Lengi vel voru þau svo til einu leyninúmerin sem fólk þurfti að leggja á minnið. Forveri leyninúmera var svonefnt “merki” á bankareikningum, sem þá hétu bankabækur. Merkið hóf göngu sína upp úr stofnun Reiknistofu bankanna á áttunda áratugnum og var lengi vel valkvætt. Það mátti innihalda blöndu af bókstöfum, númerum og öðrum táknum.

Merkið breyttist svo í leyninúmer í nóvember 1985 og tók þá þeim eðlisbreytingum sem við þekkjum í dag, nefnilega fjögurra stafa númer sem getur ekki verið hluti af kennitölu, reikningsnúmeri né mjög einfalt eins og 1234. Margir muna eftir að hafa þurft að breyta gömlu bókstöfunum í fjögurra stafa númer árið 1985. Í lengri framtíð munum við kannski orna okkur við ljúfar minningar af leyninúmerum bankareikninga, líkt og af Spur-Cola í denn.

Hermann Þ. Snorrason er sérfræðingur á Fyrirtækjasviði Landsbankans.

Þú gætir einnig haft áhuga á
Hamborgartréð tendrað í Reykjavík
29. nóv. 2023
Hamborgartréð - saga samfélagsbreytinga og þakklætis
Saga Hamborgartrésins er hógvær, en á vissan hátt bæði breytingasaga Reykjavíkur og falleg jólasaga gjafmildi og þakklætis.
Reykjastræti
16. nóv. 2023
Af hverju heitir hraðbanki ekki tölvubanki?
Hæ! Áttu eitthvað í handraðanum? Eða þarftu kannski að skreppa á Raufarhöfn? Geturðu notað kortið þitt í tölvubankanum? Vissir þú að þetta tengist allt peningum með einhverjum hætti?
Netbanki fyrirtækja
10. nóv. 2023
Bankakerfið er að opnast
Landsbankinn kynnti á dögunum nýjung í appinu sínu sem gerir fólki kleift að millifæra af reikningum í öðrum bönkum. Þessi þjónusta er alltaf háð samþykki viðskiptavina. Landsbankinn er fyrsti bankinn á Íslandi sem býður fólki að framkvæma aðgerðir í öðrum bönkum úr sínu appi.
9. nóv. 2023
Það styttist í jólin og jólastressið – eða hvað?
Jólin eiga að vera hátíð gleði og friðar en við upplifum oft að þau snúist að miklu leyti um neyslu og jólastress. Í aðdraganda jóla hættir mörgum til að sleppa sér í neyslunni og kaupa hluti sem hvorki þau sjálf, fjölskyldu eða vini vantar í raun og veru. Viljum við breyta þessu?
Sjálfbærnidagur 2023
8. sept. 2023
Sjálfbærnidagur 2023 – upptökur
Sjálfbærnidagur Landsbankans var haldinn í Grósku 7. september 2023. Á fundinum beindum við sjónunum að því sem íslensk fyrirtæki hafa verið að gera til að auka sjálfbærni í sínum rekstri og hvernig gera megi enn betur.
Myndlistarsýning
17. ágúst 2023
Hringrás – innsýn í listasafn Landsbankans
Sýningin Hringrás er úrval verka úr listasafni Landsbankans. Á sýningunni er kannað hvernig áhrif og innblástur þróast með mismunandi miðlum og í meðförum ólíkra kynslóða listafólks. Verkin endurspegla áherslu á ákveðnar listrænar hreyfingar, abstraktlist og geómetríska abstraksjón, hlutbundna og hlutlæga list, grafíska list (bæði ætimyndir og teikningar) og súrrealisma. Hringrás veitir innsýn í fjölbreytileika og breidd listasafns Landsbankans, þvert á framsetningarmáta og samhengi. 
Ungmenni úr Hinsegin félagsmiðstöðinni
10. ágúst 2023
„Baráttan er ekki búin fyrr en …“
Hinsegin félagsmiðstöðin verður með einn stærsta vagninn í Gleðigöngunni en hann er 14 metra langur og rúmar meira en 100 krakka. Þótt vagninn verði litríkur og glæsilegur er undirtónninn samt alvarlegur.
13. júní 2023
Líffræðilegur fjölbreytileiki lykillinn að farsæld – líka í fjármálum
Fjölbreytileiki lífríkis er ein sterkasta vörn okkar gegn frekari hlýnun, fyrst og fremst vegna þess að hin ýmsu vistkerfi binda kolefni. Vinna þarf samtímis að lausn á loftslagsvandanum og verndun fjölbreytileika lífríkisins.
24. maí 2023
Er fyrrverandi að fylgjast með fjármálunum þínum?
Viðskiptavinir Landsbankans, eins og annarra fjármálafyrirtækja, hafa lengi getað veitt öðrum aðgang að fjármálunum sínum. Algengt dæmi um þetta er þegar hjón eða fólk í sambúð veitir hvort öðru aðgang að reikningum hvors annars. Þannig fá þau betri yfirsýn yfir fjármálin, geta millifært, greitt reikninga og svo framvegis.
Hildur Kristín Stefánsdóttir
11. maí 2023
Tónlist fyrir Söngvakeppnina og bankann í sömu viku
Vörumerki Landsbankans fór í fínstillingu fyrr í vor sem fól meðal annars í sér að uppfæra hljóðheim bankans. Til að leysa það verkefni fengum við til liðs við okkur pródúserinn og tónlistarkonuna Hildi Kristínu Stefánsdóttur. 
Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur