Þekktu mun­inn á fölsk­um og raun­veru­leg­um skila­boð­um

Líkt og falskir tölvupóstar geta fölsk smáskilaboð verið afar sannfærandi. Þess vegna er mikilvægt að þekkja megineinkenni falskra skilaboða, hvort sem þau koma sem SMS eða með öðrum hætti.
4. maí 2018 - Landsbankinn

Áður höfum við fjallað um þá tegund vefveiða sem felst í því að fjársvikarar reyna að blekkja fólk með trúverðugum tölvupóstum (e. phishing) sem líta út eins og þeir séu sendir frá lögmætum fyrirtækjum.

Samhliða aukinni snjalltækjanotkun hefur annað afbrigði vefveiða litið dagsins ljós sem á ensku nefnist smishing. Eðli slíkra skilaboðasvika er hið sama og vefveiða - að komast yfir upplýsingar á borð við notandanafn og lykilorð í netbanka, bankareikningsupplýsingar, leyninúmer bankareikninga, greiðslukortanúmer, CVC-númer og fleira viðkvæmt. Svikarinn notar svo gögnin til að villa á sér heimildir í samskiptum við til dæmis vefverslanir, banka og aðra þjónustuaðila

Að þekkja skilaboðasvik

Fölsk smáskilaboð geta verið afar sannfærandi í útliti. Þess vegna er mikilvægt að þekkja megineinkenni falskra skilaboða. Dæmi um svona svik eru fölsk smáskilaboð sem virðast berast frá banka þar sem fullyrt er að greiðslukort viðkomandi hafi verið notað á ólöglegan hátt í netverslun. Viðskiptavinurinn er beðinn að hafa samband við þjónustuver bankans (falskt símanúmer) og geri hann það, er hann því næst beðinn að „staðfesta“ meðal annars kortanúmerið, gildistíma kortsins og CVC-númerið með því að lesa það allt upp í símann. Þessi gögn getur svindlarinn svo misnotað á margvíslegan hátt.

Af hverju eru skilaboðasvik vaxandi vandamál?

Skilaboðasvik eru ekki ný af nálinni og fór fyrst að bera á þesskonar svikastarfsemi árið 2008. Póstforrit eru það þróuð að þau geta síað flesta grunsamlega tölvupósta frá réttmætum póstum og loka sjálfkrafa á sendendur falskra pósta. Kjarni málsins er sá, að póstforrit eru ögn þróaðri en spjallforrit hvað þetta atriði varðar. Því er nærtækast fyrir svikara að beina kröftum sínum frekar að spjallforritunum, sérstaklega í símum.

Skilaboðasvik eru líka slæm fyrir fyrirtæki

Sífellt fleiri einstaklingar nota eigin síma við vinnu sína eða þá að vinnuveitandi útvegar starfsmanni síma. Þannig hafa einstaklingar stundum aðgang að til dæmis sameiginlegum gögnum og netkerfi fyrirtækisins í gegnum síma. Líkt og gildir um vefveiðar, má nota skilaboðasvik til að koma fjársvikaforritum og öðrum óknyttakóða fyrir í símanum. Þegar svikarinn virkjar búnað sinn getur hann mögulega stolið gögnum frá fyrirtækinu, framkvæmt árásir á fyrirtækið, komið enn öðrum fjársvikaforritum fyrir á netþjónum fyrirtækisins og svo framvegis.

Holl ráð gegn skilaboðasvikum

  • Ekki smella á hlekki í skilaboðum frá bankanum. Ekki smella heldur á netföng sem þar kunna að birtast. Smelltu heldur ekki á grafísk tákn sem bera hlekki (örvar og þess háttar).
  • Bankar biðja þig aldrei um aðgangsupplýsingar að netbanka eða kreditkort eða annað þvíumlíkt.
  • Beittu heilbrigðri skynsemi við lestur skilaboða frá bönkum og öðrum þjónustuveitendum og veltu ávallt fyrir þér réttmæti skilaboðanna.
  • Jafnvel þó textinn sé óaðfinnanlega ritaður er mikilvægt að hlusta á innri rödd eða tilfinningu um að eitthvað annað í kringumstæðunum sé grunsamlegt. Dæmi um þetta eru afsláttartilboð frá banka sem fela í sér að smella á hlekki.
  • Ekki láta undan þrýstingi um skjót viðbrögð, bankar veita þér svigrúm til að staldra við og hugsa.
  • Gruni þig að ekki sé allt með felldu, hafðu þá samband við bankann á annan máta, til dæmis með símtali, og sannreyndu þannig réttmæti skilaboðanna.
  • Loks er góð regla að vista aldrei greiðslukortanúmer í símanum eða á netinu. Með því má koma í veg fyrir að svikarinn komast yfir kortaupplýsingar jafnvel þó hann nái að koma eigin hugbúnaði fyrir í símanum þínum.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Netöryggi
13. jan. 2023

Varist svik í gegnum samfélagsmiðla – aldrei framsenda SMS-kóða

Við viljum vara viðskiptavini okkar við netsvikum, sérstaklega svikum sem fara fram í gegnum samfélagsmiðla og skilaboðaforrit, en mikið hefur borið á þeim undanfarið.
Öryggi í netverslun
4. nóv. 2022

14 góð ráð til að auka öryggi í netverslun

Verslun á netinu er ekki hættulaus, tölvuþrjótar leggja mikið á sig til að stela greiðsluupplýsingum eða svíkja fé út úr fólki með öðrum hætti. Hér fyrir neðan eru nokkur einföld ráð til að minnka hættuna á netsvikum.
Netöryggi
7. sept. 2022

Fræðsluefni um varnir gegn netsvikum

Við höfum tekið saman aðgengilegt fræðsluefni um hvernig hægt er að þekkja netsvik og verjast þeim.
8. júlí 2022

Mundu eftir netörygginu - líka þegar þú ert í fríi

Tilraunum til hvers kyns netsvika hefur fjölgað mikið og reynslan sýnir að þeim fjölgar á sumrin. Ástæðan er talin vera sú að netsvikarar vonast eftir því að þá sé fólk sé kærulausara og sé líklegra til að taka þátt í fölskum Facebook-leik, smella á hlekk í hugsunarleysi eða skoða ný „fjárfestingartækifæri“.
12. maí 2022

Ekki smella á hlekkinn – og ekki falla í gildruna

Notkun á tölvum og símum er stór hluti af okkar daglega lífi og því nauðsynlegt að vera meðvituð og upplýst um hætturnar sem leynast á netinu.
New temp image
8. mars 2022

Upptökur af fróðlegum fundi um netöryggismál

Landsbankinn stóð fyrir vel heppnuðum fundi um netöryggismál fimmtudaginn 3. mars 2022. Á fundinum var m.a. fjallað um hvernig skipulagðir glæpahópar beina spjótum sínum að einstaklingum og fyrirtækjum og hvernig verjast má atlögum þeirra.
2. mars 2022

Tinder-svindlarinn og hætturnar á netinu

Tilraunir til fjársvika á netinu aukast stöðugt og dæmi eru um að Íslendingar hafi tapað milljónum til svindlara á netinu. Oft er verið að spila með tilfinningar og góðmennsku fólks og mikilvægt að fólk þekki einkenni svikatilrauna, hvort sem þau beinast gegn þér eða þínum nánustu.
Netöryggi
4. nóv. 2021

Hvernig get ég varist kortasvikum?

Það er mjög mikilvægt að lesa vandlega öll skilaboð sem koma frá bankanum þínum, kortafyrirtækjum, þjónustuaðilum eða verslunum áður en þú gefur upp greiðsluupplýsingar eða samþykkir greiðslu. Með því að fara vandlega yfir skilaboðin getur þú dregið verulega úr hættunni á að verða þolandi kortasvika.
12. apríl 2021

Þekkt vörumerki notuð til að svíkja út peninga

Undanfarið hefur borið meira á tilraunum til svonefndra vörumerkjasvika sem ganga út á að villa um fyrir fólki með gylliboðum í nafni þekktra fyrirtækja og lokka það inn á vefsíður fjársvikara. Nýverið birtust færslur á Facebook með fölsuðum skjámyndum úr íslenskum bankaöppum, í einmitt þessum tilgangi.
8. okt. 2020

Fræðsla og umræða um netöryggi ber árangur

Þrátt fyrir að meira sé nú um tilraunir til hvers kyns netsvika falla færri í gildruna. Það sem af er árinu 2020 hefur fjársvikamálum á netinu, þar sem svikin takast og tjón verður, fækkað um helming miðað við sama tíma árið 2019. Við teljum að þróunin sé að mestu leyti fræðslu og umræðu um netöryggi að þakka en kórónuveirufaraldurinn hefur líka sín áhrif.
Vefkökur

Með því að smella á “Leyfa allar” samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur