Netsvik hafa aukist mikið á undanförnum árum og því er mikilvægt að fara varlega við netverslun og greiðslur á netinu. Hér á vefnum getur þú skoðað myndbönd og lesið greinar þar sem fjallað er um netöryggi á aðgengilegan hátt. Láttu orðið berast ef þú átt ættingja eða vini sem þú telur að hefðu gagn af fræðslu um netöryggi.
Helstu tegundir netsvika
Fjárfestasvik - Þau felast til dæmis í skilaboðum, tölvupósti, færslu á samfélagsmiðlum, auglýsingum á netinu eða öðru slíku, gjarnan með upplýsingum um hvernig þú getir grætt með því að nýta þér „besta tækifæri ársins“ til kaupa á rafmynt, hlutabréfum eða öðru.
Nánar
Skilaboðasvik - Dæmi um svona svik eru fölsk smáskilaboð sem virðast berast frá banka þar sem fullyrt er að greiðslukortið þitt hafi verið notað á ólöglegan hátt í netverslun. Einnig er algengt að fölsku skilaboðin séu send í nafni flutningsfyrirtækja.
Nánar
Fyrirmælafölsun - Svikahrapparnir undirbúa sig vel til að þeir geti sent trúverðug skilaboð í nafni stjórnenda. Tilgangurinn er að láta starfsfólk millifæra fé á reikninga sem svikararnir stjórna.
Nánar
Ástarsvik - Í ástarsvikum stofna svikarar til gerviástarsambands á netinu í þeim tilgangi að hafa fé af fórnarlömbunum.
Nánar
Kortasvik - Kortasvik hafa aukist í takt við aukna notkun á greiðslukortum til að versla á netinu. Því er mikilvægt að korthafar geri ráðstafanir til að auka öryggi sitt í netviðskiptum.
Nánar
Svik í gegnum samfélagsmiðla - Netsvikarar taka yfir aðgang einstaklinga að Facebook, Messenger eða Instagram og senda síðan skilaboð í þeirra nafni þar sem beðið er um greiðslukortaupplýsingar, auðkennisnúmer og fleira sem hægt er að nota til að svíkja út fé.
Nánar
Nokkur góð ráð gegn netsvikum
- Farðu mjög varlega þegar þú færð tölvupóst, SMS eða skilaboð á samfélagsmiðlum sem innihalda hlekki, sérstaklega ef þú áttir ekki von á skilaboðum frá viðkomandi.
- Skoðaðu skilaboðin/póstinn vel. Algengt er að sendir séu tölvupóstar eða SMS sem líta út fyrir að koma frá t.d. bönkum, flutningsfyrirtækjum eða streymisveitum. Ef smellt er á hlekkinn opnast fölsk síða sem lítur út fyrir að vera vefsíða viðkomandi fyrirtækis en er í raun svikasíða.
- Við mælum með að þú farir beint inn á vef viðkomandi fyrirtækis eða stofnunar og skráir þig inn með hefðbundnum hætti þar, frekar en að smella á hlekki eða fara í gegnum leitarvél.
- Lestu vel lénið (netslóðina). Ef þú ætlar inn í netbankann hjá okkur, er slóðin þá örugglega landsbankinn.is en ekki t.d. landsbankinnis.co?
- Passaðu þig á tilboðum um ýmis konar „fjárfestingartækifæri“ þar sem lofað er skjótum og öruggum gróða. Ef það er of gott til að vera satt, þá er það yfirleitt ekki satt.
- Ekki falla fyrir fölskum leikjum á samfélagsmiðlum, s.s. á Facebook. Ef þú tekur þátt máttu búast við að fá skilaboð (t.d. á Messenger) um að þú hafir „unnið“ og síðan er óskað eftir kortaupplýsingum til að hægt sé að leggja „vinninginn“ inn á kortið. Svikararnir geta þá notað upplýsingarnar til að taka út af kortinu þínu. Upplýsingar um leikina gætu jafnvel komið frá einhverjum sem þú telur þig þekkja – en það er alltaf möguleiki á að reikningur viðkomandi hafi verið tekinn yfir af svikurum.
- Aldrei senda frá þér kortaupplýsingar eða mynd af greiðslukortum, jafnvel þótt þú þekkir (eða heldur að þú þekkir) þann sem þú ert að senda til.
- Ekki samþykkja innskráningu með rafrænum skilríkjum nema þú sért í raun og veru að nota þau til að skrá þig inn.
- Aldrei leyfa ókunnugum að taka yfir tölvuna þína með forritum á borð við AnyDesk. Það er þekkt aðferð hjá svikurum.
- Passaðu vel upp á notandanafn og lykilorð í netbankann og appið og aldrei deila þeim með öðrum. Þú skalt ekki heldur hleypa öðrum inn í netbankann þinn.
- Lestu SMS með staðfestingu á netgreiðslum vel og vandlega. Þegar þú notar Visa-kortið hjá vefverslunum sem eru með merkið „Verified by Visa“ færð þú sent SMS með einnota lykilorði (e. secure code). Þar koma líka fram upplýsingar um upphæð greiðslunnar, gjaldmiðil og nafn söluaðila. Það er algjört lykilatriði að lesa SMSið vel og ganga úr skugga um að allar upplýsingar, þ.m.t. um upphæð og gjaldeyri, séu réttar.
Hvað á ég að gera ef ég verð þolandi svika?
- Hafðu samband við okkur sem fyrst í síma 410 4000, með því að senda okkur tölvupóst á landsbankinn@landsbankinn.is eða með því að hafa samband í gegnum netspjallið á Landsbankinn.is.
- Ef kortinu eða kortanúmerinu þínu er stolið getur þú fryst það strax í Landsbankaappinu.
- Utan afgreiðslutíma banka getur þú hringt í 525 2000 sem er neyðarnúmer Valitors, útgefanda Visa-korta.