Hag­sjá: Ró­legri neysla síð­ustu mán­uði

Hægt hefur á aukningu greiðslukortaveltu Íslendinga síðustu misseri. Í júlí mældist samdráttur upp á 5,3% í veltu erlendis miðað við sama tíma í fyrra. Í vor mældist í fyrsta sinn samdráttur á þennan mælikvarða síðan í febrúar 2013.
20. ágúst 2019

Samantekt

Hægt hefur á aukningu greiðslukortaveltu Íslendinga síðustu misseri. Í júlí mældist samdráttur upp á 5,3% í veltu erlendis miðað við sama tíma í fyrra, mælt á föstu gengi. Í vor mældist í fyrsta sinn samdráttur á þennan mælikvarða síðan í febrúar 2013 og er samdrátturinn í júlí sá mesti síðan í október 2009. Verður þetta að teljast talsverð breyting á því sem var fyrir ári þegar vöxtur mældist hátt í 20% yfir sumarmánuðina.

Ekki varð jafn mikil breyting á kortaveltu Íslendinga í verslunum innanlands. Veltan hér heima yfir sumarmánuðina í ár er mjög svipuð því sem var fyrir ári miðað við fast verðlag. Í júní var aukning upp á 0,6% og í júlí var aukningin 3%. Til samanburðar var aukningin að meðaltali tæp 4% á sumarmánuðunum í fyrra.

Færri flugferðir Íslendinga til útlanda skýra að hluta til minni vöxt í kortanotkun erlendis. Brottfarir Íslendinga um Leifsstöð voru í júlímánuði um 9% færri en á sama tíma fyrir ári. Frá falli WOW air hefur mælst samdráttur í fjölda utanlandsferða Íslendinga í hverjum mánuði samanborið við sama mánuð árið á undan, að frátöldum páskaferðum.

Væntingar landsmanna til efnahags- og atvinnuástands versnuðu aðeins í júní samanborið við stöðuna í apríl og maí en þá virtust væntingar vera að glæðast á ný eftir að hafa lækkað nær stöðugt síðustu 12 mánuðina þar á undan. Í júní mældust hins vegar heldur fleiri svartsýnir en bjartsýnir og þá sérstaklega ef horft er til næstu 6 mánaða.

Vísitala fyrirhugaðra stórkaupa hækkaði örlítið á öðrum ársfjórðungi og var það helst vegna aukningar á fyrirhuguðum húsnæðiskaupum. Vísitalan er byggð á könnun Gallup á væntingum neytenda og tekur mið af fyrirhuguðum bifreiðakaupum, húsnæðiskaupum og utanlandsferðum.

Fyrirhuguð húsnæðiskaup hafa ekki mælst hærri síðan í september 2007. Staðan á fasteignamarkaði hefur verið afar róleg síðustu mánuði og fjöldi viðskipta dregist saman á höfuðborgarsvæðinu en samkvæmt þessu gæti markaðurinn tekið við sér á ný næstu mánuði. Á meðan fleiri hyggja á húsnæðiskaup gerðu ögn færri ráð fyrir bifreiðakaupum og utanlandsferðum á næstunni samanborið við stöðuna í mars.

Landsmenn virðast vera að halda að sér höndum þegar kemur að kaupum á dýrum neysluvörum og flugferðum, ef marka má nýjustu gögn. Raunaukning í smásöluverslun gefur einnig til kynna mun hægari vöxt á fyrstu mánuðum ársins 2019 samanborið við 2018.

Kaupmáttur launa hefur samt sem áður aukist nokkuð stöðugt síðustu misseri, þó hægt hafi á vextinum og getur það verið hluti skýringarinnar. Auk þess hafa væntingar fólks til efnahagsástands næstu mánaða versnað sem leiðir ef til vill til þess að fólk forgangsraðar neyslu sinni öðruvísi.

Lesa Hagsjána í heild

Hagsjá: Rólegri neysla síðustu mánuði (PDF)

Þú gætir einnig haft áhuga á
Greiðsla
18. feb. 2025
Neysla enn á uppleið þótt atvinnuleysi aukist
Enn eru merki um að landsmenn hafi svigrúm til neyslu þrátt fyrir langvarandi hávaxtastig. Kortavelta eykst með hverjum mánuðinum, utanlandsferðir í janúar hafa aldrei verið jafnmargar og í ár og samt virðast yfirdráttarlán ekki hafa færst í aukana. Á sama tíma hefur slaknað þó nokkuð á spennu á vinnumarkaði, eftirspurn eftir vinnuafli hefur dvínað og atvinnuleysi tók stökk í janúar þegar það fór yfir 4%.
Fólk við Geysi
17. feb. 2025
Vikubyrjun 17. febrúar 2025
Erlendum ferðamönnum í janúar fækkaði um 5,8% á milli ára samkvæmt talningu Ferðamálastofu sem birt var í síðustu viku. Einnig fóru fram verðmælingar Hagstofunnar vegna vísitölu neysluverðs í febrúar og spáum við því að verðbólga hjaðni niður í 4,3%. Í þessari viku fáum við kortaveltutölur frá Seðlabankanum, vísitölur íbúða- og leiguverðs frá HMS auk þess sem fundargerð peningastefnunefndar verður birt.
Litríkir bolir á fataslá
13. feb. 2025
Spáum áframhaldandi hjöðnun í febrúar: Úr 4,6% í 4,3%
Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,98% á milli mánaða í febrúar og að verðbólga hjaðni úr 4,6% í 4,3%. Við búumst við áframhaldandi hjöðnun næstu mánuði og að ársverðbólga verði komin niður í 3,7% í maí.   
Seðlabanki Íslands
10. feb. 2025
Vikubyrjun 10. febrúar 2025
Peningastefnunefnd lækkaði vexti um 0,5 prósentustig í síðustu viku. Í þessari viku koma tölur um skráð atvinnuleysi og fjölda brottfara frá Leifsstöð auk þess sem Hagstofan framkvæmir verðkannanir vegna vísitölu neysluverðs. Uppgjörstímabilið í Kauphöllinni er síðan enn í fullum gangi.
3. feb. 2025
Fréttabréf Greiningardeildar 3. febrúar 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Flutningaskip
3. feb. 2025
Aukinn halli af vöruviðskiptum í fyrra
Halli af vöruviðskiptum jókst í fyrra, en ekki með sama hraða og síðustu tvö ár þar á undan. Að það hægi á aukningunni gæti verið merki um að jafnvægi sé að aukast í hagkerfinu, en á móti kemur að innflutningsverðmæti hafa aldrei verið meiri sem gæti verið merki um aukin umsvif.
Seðlabanki Íslands
3. feb. 2025
Vikubyrjun 3. febrúar 2025
Verðbólga lækkaði á milli mánaða í janúar, úr 4,8% í 4,6%. Við eigum von á að Seðlabankinn lækki vexti um 0,5 prósentustig á miðvikudaginn. Fyrstu uppgjör fyrir árið 2024 komu í síðustu viku, en uppgjörstímabilið heldur áfram í þessari viku.
30. jan. 2025
Spáum vaxtalækkun um 0,5 prósentustig
Við spáum 0,5 prósentustiga vaxtalækkun í næstu viku. Verðbólga mældist 4,6% í janúar. Hún hjaðnaði í takt við spá okkar og hefur þokast niður um 0,5 prósentustig frá síðustu vaxtaákvörðun. Hægt hefur á íbúðaverðshækkunum og verðbólguvæntingar virðast stöðugri en áður. Laun hafa hækkað mun minna en áður og vinnumarkaður hefur leitað í eðlilegra horf.  
Fasteignir
30. jan. 2025
Verðbólga hjaðnar áfram
Vísitala neysluverðs lækkaði um 0,27% á milli mánaða í janúar, samkvæmt nýbirtum tölum Hagstofu Íslands. Ársverðbólga lækkar því úr 4,8% í 4,6%. Við eigum enn von á að verðbólga hjaðni næstu mánuði og verði 3,9% í apríl.
Íbúðahús
27. jan. 2025
Vikubyrjun 27. janúar 2025
Í vikunni birtast verðbólgutölur fyrir janúar. Við eigum von á að verðbólga hjaðni og mælist 4,6%. Í síðustu viku birtist vísitala íbúðaverðs fyrir desember sem sýndi lækkun upp á 0,6% á milli mánaða. Vísitala leiguverðs sýndi einnig lækkun á milli mánaða, um 0,9%.
Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur