Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

2,2 millj­ón­ir er­lendra ferða­manna í fyrra – í takt við vænt­ing­ar

Alls fóru rúmlega 2,2 milljónir erlendra ferðamanna um Leifsstöð á árinu 2023, eins og við gerðum ráð fyrir í hagspá okkar frá því í október. Ferðaþjónustan tók nokkuð vel við sér eftir því sem leið á árið. Í upphafi árs voru ferðamenn nokkuð færri í hverjum mánuði en á metárinu 2018, en frá og með júnímánuði voru þeir álíka margir og þá.
Fólk við Geysi
11. janúar 2024

Alls fóru rétt rúmlega 2,2 milljónir erlendra ferðamanna um Leifsstöð á árinu 2023, eins og við gerðum ráð fyrir í hagspá okkar frá því í október. Árið 2023 er næststærsta ferðamannaár frá upphafi, en árið 2018 komu hingað 2,3 milljónir ferðamanna. Árið sem var að líða rétt svo toppaði árið 2017, sem var áður næststærsta árið.

Ferðaþjónustan tók við sér eftir því sem leið á árið

Í upphafi árs í fyrra voru ferðamenn nokkuð færri í hverjum mánuði en á metárinu 2018, en frá og með júnímánuði voru þeir álíka margir og þá. Í október og nóvember komu fleiri ferðamenn en sömu mánuði árið 2018 og í desember voru ferðamenn álíka margir og í sama mánuði 2018, þrátt fyrir óvissu vegna eldsumbrota á Reykjanesskaga.

Bandaríkjamenn fjölmennastir sem fyrr

Bandaríkjamenn voru eins og áður fjölmennastir ferðamanna í fyrra, en 23% brottfara í fyrra voru Bandaríkjamenn. Þar á eftir komu Bretar (13%), Pólverjar (6%) og Þjóðverjar (6%). Bandaríkjamenn koma aðallega á sumrin og eiga það til að dvelja lengur en aðrir ferðamenn. Bretar koma frekar utan háannatíma og dvöl þeirra er jafnan styttri. Ætla má að hluti þeirra Pólverja sem Ferðamálastofa skráir sem ferðamenn séu búsettir hér á landi. Af tíu fjölmennustu þjóðunum fjölgaði brottförum Kínverja hlutfallslega langmest, um 106% á milli ára, og brottförum Pólverja fjölgaði um 61%.

Innlend velta erlendra greiðslukorta hélt ekki í við fjölgun ferðamanna

Kortavelta erlendra ferðamanna hér á landi virðist ekki hafa haldið í við fjölgun ferðamanna, samkvæmt gögnum sem Rannsóknasetur verslunarinnar birti í gær. Að undanskildum pólskum ríkisborgurum fjölgaði erlendum ferðamönnum um tæp 30% milli áranna 2022 og 2023, samkvæmt tölum Ferðamálastofu. Kortavelta erlendra greiðslukorta, án greiðslukorta gefinna út í Póllandi, jókst minna milli ára, eða um 27% á gengi hvers árs, 24% á föstu gengi og 17% á föstu verðlagi. Þetta þarf ekki að koma á óvart, enda sýnir reynslan að þegar erlendum ferðamönnum fjölgar virðist hver og einn eyða minni pening en þegar ferðamennirnir eru færri.

Álíka margar brottfarir Íslendinga og 2022

Heildarfjöldi brottfara Íslendinga var 591 þúsund sem samsvarar því að hver íslenskur ríkisborgari hér á landi fór 1,8 sinnum til útlanda árið 2023. Ólíkt brottförum erlendra ferðamanna, sem fjölgaði milli ára, voru brottfarir íslenskra ríkisborgara árið 2023 álíka margar og árið áður, en þær voru 587 þúsund árið 2022. Þetta var fjórða stærsta ferðaár Íslendinga, en á árunum 2017-2019 voru brottfarir íslenskra ríkisborgara yfir 600 þúsund.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Seðlabanki
17. nóv. 2025
Vikubyrjun 17. nóvember 2025
Skráð atvinnuleysi var 3,9% í október, 0,5 prósentustigum meira en í sama mánuði í fyrra. Brottförum erlendra ferðamanna um Keflavíkurflugvöll fækkaði um 6,2% í október en utanlandsferðum Íslendinga fjölgaði um 3%. Peningastefnunefnd kemur saman á miðvikudaginn og við búumst við að stýrivöxtum verði haldið óbreyttum.
Seðlabanki Íslands
14. nóv. 2025
Spáum óbreyttum vöxtum þrátt fyrir sviptingar í efnahagslífinu
Við spáum því að peningastefnunefnd haldi stýrivöxtum óbreyttum í næstu viku. Verðbólga jókst umfram væntingar í október og verðbólgumælingin bar þess merki að undirliggjandi verðþrýstingur hefði aukist. Í ljósi breytts lánaframboðs og óviðbúinna áfalla í útflutningsgeirunum má líkast til búast við mildari tón frá peningastefnunefnd.
13. nóv. 2025
Spáum 4,3% verðbólgu í nóvember
Við spáum því að verðbólga standi óbreytt á milli mánaða og mælist 4,3% í nóvember. Flugfargjöld til útlanda verða til lækkunar á vísitölunni, en reiknuð húsaleiga og matarkarfan verða til hækkunar. Við búumst við aukinni verðbólgu á næstu mánuðum.
Hverasvæði
10. nóv. 2025
Raungengi enn í hæstu hæðum
Raungengi krónunnar er mjög hátt í sögulegu samhengi en hefur gefið lítillega eftir á allra síðustu dögum. Horfur í álútflutningi eru dræmar eftir bilun hjá Norðuráli og aflaheimildir gefa fyrirheit um samdrátt í útflutningi sjávarafurða. Ferðaþjónusta hefur vaxið umfram væntingar það sem af er ári og telja má horfur á vexti í nýjustu útflutningsstoðum Íslands. Velta samkvæmt VSK-skýrslum hefur þróast með svipuðum hætti í útflutningsgeiranum og í innlenda hagkerfinu, en ávöxtun hlutabréfa félaga í kauphöllinni með tekjur í erlendri mynt er mun lakari en fyrirtækja með tekjur í íslenskum krónum.
10. nóv. 2025
Vikubyrjun 10. nóvember 2025
Fáar áhugaverðar hagtölur voru birtar í síðustu viku, en í þessari viku birtir Vinnumálastofnun skráð atvinnuleysi og Ferðamálastofa birtir ferðamannatölur. Uppgjörstímabilið fyrir þriðja ársfjórðung er í fullum gangi.
Byggingakrani og fjölbýlishús
6. nóv. 2025
Óvissa á íbúðamarkaði og takmarkaðar raunverðshækkanir í kortunum 
Hátt vaxtastig og ströng lánþegaskilyrði hafa slegið verulega á verðhækkanir á íbúðamarkaði. Á sama tíma hefur fjöldinn allur af nýjum íbúðum risið og sölutími þeirra lengst til muna. Eftir að dómur Hæstaréttar í vaxtamálinu féll hafa viðskiptabankarnir tekið lánaframboð til endurskoðunar og það sama má segja um suma lífeyrissjóðina. Seðlabankinn ákvað í síðustu viku að slaka lítillega á lánþegaskilyrðum.  
3. nóv. 2025
Mánaðamót 1. nóvember 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Fataverslun
3. nóv. 2025
Vikubyrjun 3. nóvember 2025
Verðbólga jókst umfram væntingar í október og mældist 4,3%. Svo mikil hefur verðbólga ekki verið síðan í febrúar síðastliðnum. Telja má áhyggjuefni að aukin verðbólga skýrist ekki af tilfallandi sveiflukenndum liðum heldur virðist undirliggjandi verðþrýstingur hafa aukist. Í þessari viku halda félög áfram að birta uppgjör og hugsanlega má búast við fleiri púslum í breytta mynd af framboði íbúðalána í kjölfar vaxtamálsins.  
Smiður
31. okt. 2025
Minnkandi spenna á vinnumarkaði og minni fólksfjölgun
Eftirspurn eftir vinnuafli hefur minnkað og dregið hefur úr hækkun launa. Atvinnuleysi hefur aukist smám saman og rólegri taktur í atvinnulífinu hefur endurspeglast í hægari fólksfjölgun. Kaupmáttur hefur aukist jafnt og þétt og við teljum að þótt hægi á launahækkunum komi kaupmáttur til með að aukast áfram á næstu árum. Mikill kraftur er í neyslu landsmanna, kortavelta eykst sífellt og Íslendingar hafa aldrei farið í fleiri utanlandsferðir.
Paprika
30. okt. 2025
Verðbólga jókst umfram væntingar
Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,47% á milli mánaða í október og verðbólga jókst úr 4,1% í 4,3%. Vísitala neysluverðs hækkaði meira en við bjuggumst við, ekki síst reiknuð húsaleiga og verð á mat og drykk. Skammtímaspá okkar gerir nú ráð fyrir að verðbólga haldist í 4,3% út árið, en aukist svo í janúar og mælist 4,5%.