Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Ár­s­verð­bólg­an úr 9,8% í 9,9%

Vísitala neysluverðs hækkaði um 1,31% milli mánaða í apríl og við það hækkaði ársverðbólgan úr 9,8% í 9,9%. Verð á bílum lækkaði minna en við gerðum ráð fyrir og íbúðaverð lætur finna fyrir sér aftur.
Epli
27. apríl 2023

Vísitala neysluverðs hækkaði um 1,31% milli mánaða í apríl, samkvæmt nýbirtum tölum Hagstofunnar. Ársverðbólgan hækkar því og fer úr 9,8% í 9,9%. Smávægileg breyting varð á samsetningu verðbólgunnar en framlag bensíns dróst saman á meðan framlag húsnæðis til ársverðbólgu jókst á milli mánaða. Hækkunin milli mánaða var töluvert meiri en við bjuggumst við; við spáðum 1% hækkun milli mánaða og 9,5% ársverðbólgu. Spáskekkjan fólst aðallega í því að reiknaða húsaleigan hækkaði meira en við höfðum gert ráð fyrir og verð á nýjum bílum lækkaði minna.

Reiknaða húsaleigan hækkar töluvert

Íbúðamarkaður minnir á sig og reiknaða leigan, sem endurspeglar kostnaðinn við það að búa í eigin húsnæði, hækkar um 2,5% á milli mánaða. Við höfðum spáð 2,1% hækkun og munar þar mestu um að íbúðaverð á landsbyggðinni hækkaði meira en við höfðum gert ráð fyrir eða um tæplega 3% milli mánaða, en vísitalan byggir á þriggja mánaða hlaupandi meðaltali mánaðarlegra gagna. Íbúðaverð á landinu öllu hækkaði því um 1,8% og áhrif vaxta voru 0,7 prósentustig til hækkunar, aðeins minna en við höfðum spáð. Íbúðaverð á landsvísu hækkar annan mánuðinn í röð, eftir að hafa lækkað þrjá mánuði í röð þar á undan. 

Nánar um helstu undirliði:

  • Verð á mat- og drykkjarvörum hækkaði um 1,5% (0,23% áhrif til hækkunar) á milli mánaða. Tæplega helming þeirrar hækkunar má rekja til hækkunar á mjólkurvörum sem kemur í kjölfar ákvörðunar verðlagsnefndar búvara. Við höfðum spáð 2% hækkun.
  • Verð á húsgögnum og heimilisbúnaði hækkaði um 1,9% (0,12% áhrif til hækkunar) sem skýrist líklega af því að tilboð frá því í mánuðinum á undan gengu til baka.  Við höfðum spáð því að liðurinn myndi hækka um 1,5%.
  • Flugfargjöld til útlanda hækkuðu um 19,5% (0,35% áhrif til hækkunar). Flugfargjöld hækka alla jafna í kringum páska og við höfðum gert ráð fyrir 16% hækkun sem er ekki fjarri mælingunni.
  • Reiknuð húsaleiga samanstendur af markaðsverði húsnæðis á landinu öllu ásamt framlagi vaxtabreytinga. Sem fyrr segir hækkaði liðurinn í heild um 2,5% (0,46% áhrif til hækkunar) milli mánaða en við höfðum spáð hækkun um 2,1%. Hækkun íbúðaverðs á landinu öllu var 1,8% en við höfðum gert ráð fyrir 1.2% hækkun. Framlag vaxtabreytinga var nokkurn veginn í takt við okkar væntingar, örlítið minna.  

Hlutfall undirliða sem hafa hækkað meira en 10% stendur í stað

Hlutfall undirliða sem hafa hækkað um meira en 10% stendur í stað á milli mánaða, en í síðasta mánuði lækkaði þetta hlutfall. Á móti hefur hlutfall liða sem hækkaði á milli 5 og 10% hækkað milli mars og apríl.

Samsetning á verðbólgunni breytist lítillega milli mánaða

Af 9,9% verðbólgu er hlutur húsnæðis 3,3 prósentustig í apríl, og eykst frá síðasta mánuði. Hlutur innfluttra vara án bensíns hækkaði líka úr 2,2 prósentustigum í 2,3. Hlutur bensíns lækkar í 0,2 prósentustig, úr 0,3 prósentustigum, og hlutur innlendra vara lækkar í 1,6 prósentustig, úr 1,8 prósentustigum. Þá lækkar hlutur þjónustu í 2,4 prósentustig, úr 2,3 prósentustigum. Borið saman við apríl í fyrra, þegar verðbólgan var 7,2%, má sjá að mestar hækkanir hafa verið í innfluttum vörum án bensíns og í þjónustu. Hlutur húsnæðis í ársverðbólgunni í fyrra, sem var 7,2%, var um 3 prósentustig og hefur lítið breyst síðan þá.

Spá okkar til næstu mánaða breytist lítillega

Við breytum spá okkar um ársverðbólgu til næstu þriggja mánaða örlítið vegna þessara talna. Munurinn á mælingu Hagstofunnar og spá okkar fyrir apríl var meðal annars sú að verð á nýjum bílum lækkaði minna en við gerðum ráð fyrir. Við gerum ennþá ráð fyrir því að verð á nýjum bílum lækki lítillega en það gerist síðar.  Við spáum núna að verðbólgan mælist 9,5% í maí, 8,8% í júní og 7,8% í júlí.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Flugvöllur, Leifsstöð
19. maí 2025
Vikubyrjun 19. maí 2025
Kortavelta Íslendinga jókst verulega í apríl, sérstaklega erlendis þar sem hún var 32,8% meiri en í apríl í fyrra að raunvirði. Íslendingar hafa aldrei farið í jafnmargar utanlandsferðir í einum mánuði og í apríl síðastliðnum. Nýlegar vísbendingar um aukinn eftirspurnarþrýsting draga enn frekar úr líkum á vaxtalækkun á miðvikudaginn, en við spáum því að vöxtum verði haldið óbreyttum fram í ágúst.
Flugvél
16. maí 2025
Íslendingar á faraldsfæti og kortavelta erlendis aldrei meiri
Kortavelta jókst um 9,4% á milli ára í apríl að raunvirði og erlendis jókst hún um 32,8%. Íslendingar hafa aldrei farið í fleiri utanlandsferðir í einum mánuði en í apríl síðastliðnum, samkvæmt gögnum Ferðamálastofu. Nýbirtar kortaveltutölur renna enn frekari stoðum undir spá um að stýrivöxtum verði haldið óbreyttum í næstu viku. Neysla landsmanna hefur haldið dampi þrátt fyrir hátt vaxtastig og við teljum horfur á að einkaneysla aukist smám saman á næstu árum.
Bananar
15. maí 2025
Spáum 3,9% verðbólgu í maí
Við spáum því að verðbólga lækki úr 4,2% í 3,9% í maí. Horfur eru á að verðbólga hjaðni lítillega í sumar en aukist aftur með haustinu þegar einskiptisliðir vegna skólagjalda og skólamáltíða detta úr 12 mánaða taktinum. Við gerum ráð fyrir 4,0% verðbólgu í árslok.
Seðlabanki Íslands
15. maí 2025
Spáum óbreyttum vöxtum í næstu viku
Við spáum því að peningastefnunefnd geri hlé á vaxtalækkunarferlinu og haldi stýrivöxtum óbreyttum í næstu viku. Verðbólga jókst umfram væntingar í apríl og verðbólguvæntingar hafa haldist tiltölulega stöðugar. Þá virðist hagkerfið þola vaxtastigið vel, kortavelta hefur aukist sífellt síðustu mánuði og enn er þó nokkur velta á íbúðamarkaði. Peningalegt taumhald losnaði með aukinni verðbólgu í apríl og við teljum ólíklegt að peningastefnunefnd þyki tímabært að lækka raunstýrivexti enn frekar.
Sendibifreið og gámar
12. maí 2025
Vikubyrjun 12. maí 2025
Brottfarir um Keflavíkurflugvöll hafa aldrei verið jafnmargar í aprílmánuði eins og í apríl síðastliðnum og erlendir ferðamenn voru 6,5% fleiri en í apríl í fyrra. Skráð atvinnuleysi var 3,9% í apríl og minnkaði um 0,3 prósentustig frá því í mars. Seðlabanki Bandaríkjanna hélt stýrivöxtum óbreyttum en Englandsbanki lækkaði stýrivexti um 0,25 prósentustig. Báðar ákvarðanir voru í takt við væntingar.
Flutningaskip við Vestmannaeyjar
7. maí 2025
Stór hluti íslensks vöruútflutnings til Bandaríkjanna undanþeginn tollum
Ætla má að um þriðjungur íslenskra vara sem fluttar eru frá Íslandi til Bandaríkjanna sé undanþeginn þeim tollum sem nú eru í gildi, til dæmis lyf og flestar lækningavörur. Óvissa um framvindu mála í alþjóðaviðskiptum getur samt ein og sér leitt til þess að fyrirtæki halda að sér höndum og ráðast síður í nýjar fjárfestingar. Á síðasta ári fór um 12% af vöruútflutningi Íslands til Bandaríkjanna.
Dollarar og Evrur
5. maí 2025
Vikubyrjun 5. maí 2025
Í apríl jókst verðbólga úr 3,8% í 4,2%, nokkuð umfram okkar spá um 4,0% verðbólgu. Velta samkvæmt VSK-skýrslum jókst á milli ára í flestum atvinnugreinum á fyrstu tveimur mánuðum ársins. Á fyrsta ársfjórðungi mældist hagvöxtur á evrusvæðinu en samdráttur í Bandaríkjunum. Í þessari viku er vaxtaákvörðun í Bandaríkjunum og einnig í Bretlandi.
2. maí 2025
Mánaðamót 2. maí 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Fasteignir
2. maí 2025
Leiguverð á hraðari uppleið en kaupverð undanfarið
Ör fólksfjölgun og hækkun húsnæðisverðs hefur aukið eftirspurn eftir leiguíbúðum. Stærstur hluti Airbnb-íbúða er nú leigður út af leigusölum með fleiri en tvær íbúðir í útleigu. Frumvarp um hert skilyrði um skammtímaleigu hefur verið sett í samráðsgátt. Hömlur á skammtímaleigu gætu aukið framboð leiguíbúða og jafnvel söluframboð. 
29. apríl 2025
Verðbólga yfir væntingum og mælist 4,2%
Verðbólga mældist 4,2% í apríl og hækkaði úr 3,8% frá því í mars. Verðbólga var umfram okkar spá, einkum vegna þess að reiknuð húsaleiga og verð á matvörum hækkaði meira en við bjuggumst við.