Ár­s­verð­bólg­an úr 9,8% í 9,9%

Vísitala neysluverðs hækkaði um 1,31% milli mánaða í apríl og við það hækkaði ársverðbólgan úr 9,8% í 9,9%. Verð á bílum lækkaði minna en við gerðum ráð fyrir og íbúðaverð lætur finna fyrir sér aftur.
Epli
27. apríl 2023

Vísitala neysluverðs hækkaði um 1,31% milli mánaða í apríl, samkvæmt nýbirtum tölum Hagstofunnar. Ársverðbólgan hækkar því og fer úr 9,8% í 9,9%. Smávægileg breyting varð á samsetningu verðbólgunnar en framlag bensíns dróst saman á meðan framlag húsnæðis til ársverðbólgu jókst á milli mánaða. Hækkunin milli mánaða var töluvert meiri en við bjuggumst við; við spáðum 1% hækkun milli mánaða og 9,5% ársverðbólgu. Spáskekkjan fólst aðallega í því að reiknaða húsaleigan hækkaði meira en við höfðum gert ráð fyrir og verð á nýjum bílum lækkaði minna.

Reiknaða húsaleigan hækkar töluvert

Íbúðamarkaður minnir á sig og reiknaða leigan, sem endurspeglar kostnaðinn við það að búa í eigin húsnæði, hækkar um 2,5% á milli mánaða. Við höfðum spáð 2,1% hækkun og munar þar mestu um að íbúðaverð á landsbyggðinni hækkaði meira en við höfðum gert ráð fyrir eða um tæplega 3% milli mánaða, en vísitalan byggir á þriggja mánaða hlaupandi meðaltali mánaðarlegra gagna. Íbúðaverð á landinu öllu hækkaði því um 1,8% og áhrif vaxta voru 0,7 prósentustig til hækkunar, aðeins minna en við höfðum spáð. Íbúðaverð á landsvísu hækkar annan mánuðinn í röð, eftir að hafa lækkað þrjá mánuði í röð þar á undan. 

Nánar um helstu undirliði:

  • Verð á mat- og drykkjarvörum hækkaði um 1,5% (0,23% áhrif til hækkunar) á milli mánaða. Tæplega helming þeirrar hækkunar má rekja til hækkunar á mjólkurvörum sem kemur í kjölfar ákvörðunar verðlagsnefndar búvara. Við höfðum spáð 2% hækkun.
  • Verð á húsgögnum og heimilisbúnaði hækkaði um 1,9% (0,12% áhrif til hækkunar) sem skýrist líklega af því að tilboð frá því í mánuðinum á undan gengu til baka.  Við höfðum spáð því að liðurinn myndi hækka um 1,5%.
  • Flugfargjöld til útlanda hækkuðu um 19,5% (0,35% áhrif til hækkunar). Flugfargjöld hækka alla jafna í kringum páska og við höfðum gert ráð fyrir 16% hækkun sem er ekki fjarri mælingunni.
  • Reiknuð húsaleiga samanstendur af markaðsverði húsnæðis á landinu öllu ásamt framlagi vaxtabreytinga. Sem fyrr segir hækkaði liðurinn í heild um 2,5% (0,46% áhrif til hækkunar) milli mánaða en við höfðum spáð hækkun um 2,1%. Hækkun íbúðaverðs á landinu öllu var 1,8% en við höfðum gert ráð fyrir 1.2% hækkun. Framlag vaxtabreytinga var nokkurn veginn í takt við okkar væntingar, örlítið minna.  

Hlutfall undirliða sem hafa hækkað meira en 10% stendur í stað

Hlutfall undirliða sem hafa hækkað um meira en 10% stendur í stað á milli mánaða, en í síðasta mánuði lækkaði þetta hlutfall. Á móti hefur hlutfall liða sem hækkaði á milli 5 og 10% hækkað milli mars og apríl.

Samsetning á verðbólgunni breytist lítillega milli mánaða

Af 9,9% verðbólgu er hlutur húsnæðis 3,3 prósentustig í apríl, og eykst frá síðasta mánuði. Hlutur innfluttra vara án bensíns hækkaði líka úr 2,2 prósentustigum í 2,3. Hlutur bensíns lækkar í 0,2 prósentustig, úr 0,3 prósentustigum, og hlutur innlendra vara lækkar í 1,6 prósentustig, úr 1,8 prósentustigum. Þá lækkar hlutur þjónustu í 2,4 prósentustig, úr 2,3 prósentustigum. Borið saman við apríl í fyrra, þegar verðbólgan var 7,2%, má sjá að mestar hækkanir hafa verið í innfluttum vörum án bensíns og í þjónustu. Hlutur húsnæðis í ársverðbólgunni í fyrra, sem var 7,2%, var um 3 prósentustig og hefur lítið breyst síðan þá.

Spá okkar til næstu mánaða breytist lítillega

Við breytum spá okkar um ársverðbólgu til næstu þriggja mánaða örlítið vegna þessara talna. Munurinn á mælingu Hagstofunnar og spá okkar fyrir apríl var meðal annars sú að verð á nýjum bílum lækkaði minna en við gerðum ráð fyrir. Við gerum ennþá ráð fyrir því að verð á nýjum bílum lækki lítillega en það gerist síðar.  Við spáum núna að verðbólgan mælist 9,5% í maí, 8,8% í júní og 7,8% í júlí.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
9. sept. 2024
Vikubyrjun 9. september 2024
Í þessari viku ber hæst útgáfa á tölum um fjölda ferðamanna í ágúst og skráð atvinnuleysi á morgun. Í síðustu viku birtist fundargerð peningastefnunefndar þar sem fram kom að allir nefndarmenn voru sammála um að halda vöxtum óbreyttum á síðasta fundi, ólíkt því sem var síðustu þrjá fundi þar áður þar sem einn nefndarmaður vildi lækka vexti um 0,25 prósentustig.
6. sept. 2024
Mánaðaryfirlit yfir sértryggð skuldabréf - ágúst 2024
Meðfylgjandi er mánaðarlegt yfirlit sértryggðra skuldabréfa.
Lyftari í vöruhúsi
5. sept. 2024
Halli á viðskiptum við útlönd á 2. ársfjórðungi
Halli mældist á viðskiptum við útlönd á öðrum fjórðungi þessa árs, ólíkt öðrum ársfjórðungi í fyrra, þegar lítils háttar afgangur mældist. Það var afgangur af þjónustujöfnuði og frumþáttatekjum, en halli á vöruskiptum og rekstrarframlögum. Hrein staða þjóðarbúsins versnaði lítillega á fjórðungnum.
3. sept. 2024
Fréttabréf Hagfræðideildar 3. september 2024
Mánaðarlegt fréttabréf frá Hagfræðideild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Íslenskir peningaseðlar
2. sept. 2024
Vikubyrjun 2. september 2024
Verðbólga lækkaði óvænt á milli mánaða í ágúst. Hagkerfið dróst örlítið saman á milli ára á öðrum ársfjórðungi, en á sama tíma er nú ljóst að hagvöxtur í fyrra var meiri en áður var talið og einnig að samdráttur var minni á fyrsta ársfjórðungi. Í þessari viku birtir Seðlabankinn gögn um greiðslujöfnuð við útlönd og fundargerð peningastefnunefndar.
Bílar
30. ágúst 2024
Samdráttur annan ársfjórðunginn í röð
Hagkerfið dróst örlítið saman á milli ára á öðrum ársfjórðungi, samkvæmt nýbirtum þjóðhagsreikningum Hagstofunnar. Á sama tíma er nú ljóst að hagvöxtur var meiri í fyrra en áður var talið og samdráttur einnig minni á fyrsta ársfjórðungi. Umsvif í hagkerfinu eru því meiri en áður var talið þótt landsframleiðsla dragist saman.
Paprika
29. ágúst 2024
Verðbólga undir væntingum - lækkar í 6,0%
Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,09% á milli mánaða í ágúst, samkvæmt nýbirtum tölum Hagstofu Ísland. Ársverðbólga lækkar því úr 6,3% í 6,0%, um 0,3 prósentustig. Vísitalan hækkaði nokkuð minna en við gerðum ráð fyrir, en við spáðum óbreyttri verðbólgu. Það sem kom okkur mest á óvart var lækkun á menntunarliðnum, sem skýrist af niðurfellingu á skólagjöldum einstaka háskóla. Verð á matarkörfunni lækkaði í fyrsta skiptið í þrjú ár. 
Flutningaskip
27. ágúst 2024
Halli á vöru- og þjónustuviðskiptum þrjá ársfjórðunga í röð
Afgangur af þjónustuviðskiptum náði ekki að vega upp halla af vöruviðskiptum á öðrum ársfjórðungi, ólíkt því sem var fyrir ári síðan. Bæði var meiri halli af vöruviðskiptum og minni afgangur af þjónustuviðskiptum en á öðrum fjórðungi síðasta árs.
Hús í Reykjavík
26. ágúst 2024
Vikubyrjun 26. ágúst 2024
Peningastefnunefnd hélt vöxtum óbreyttum í síðustu viku, eins og búist var við. Nokkur kraftur er í fasteignamarkaðnum og vísitala íbúðaverðs og vísitala leiguverðs hækkuðu báðar þó nokkuð í júlí. Í þessari viku fáum við verðbólgutölur fyrir ágústmánuð og þjóðhagsreikninga annars ársfjórðungs. 
Rafbíll í hleðslu
20. ágúst 2024
Ný aðferð hefur skilað lægri verðbólgumælingum
Hagstofan hefur frá því í júní notað nýja aðferð við að mæla kostnað við búsetu í eigin húsnæði. Hefði Hagstofan ekki breytt um aðferð væri verðbólgumælingin nú líklega hærri. Um næstu áramót áforma stjórnvöld að breyta innheimtu gjalda á ökutæki sem mun að líkindum einnig hafa áhrif til lækkunar á mældri verðbólgu.
Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur