14 góð ráð til að auka ör­yggi í net­versl­un

Verslun á netinu er ekki hættulaus, tölvuþrjótar leggja mikið á sig til að stela greiðsluupplýsingum eða svíkja fé út úr fólki með öðrum hætti. Hér fyrir neðan eru nokkur einföld ráð til að minnka hættuna á netsvikum.
Öryggi í netverslun
4. nóvember 2022 - Landsbankinn

Kortasvik hafa aukist í takti við aukna notkun kortanna á netinu. Því er mikilvægt að korthafar geri ráðstafanir til að auka öryggi sitt í netviðskiptum.

1. Varist fölsk SMS og falska tölvupósta

Mörg svikamál snúast um fölsk SMS eða falska tölvupósta sem sendir eru í nafni vefverslana eða flutningafyrirtækja. Ef smellt er á hlekkinn birtist gjarnan fölsk síða þar sem fólk er beðið um kortanúmer og öryggisnúmer kortsins. Jafnvel eru dæmi um að hringt sé í fólk og reynt að blekkja það til að veita þessar upplýsingar.

Lestu SMS með staðfestingu á netgreiðslum vel og vandlega. Þegar þú notar Visa-kortið hjá vefverslunum sem eru með merkið „Verified by Visa“ færð þú sent SMS með einnota lykilorði (e. secure code). Þar koma líka fram upplýsingar um upphæð greiðslunnar, gjaldmiðil og nafn söluaðila. Það er algjört lykilatriði að lesa SMSið vel og ganga úr skugga um að allar upplýsingar, þ.m.t. um upphæð og gjaldeyri, séu réttar.

  • Ertu sannarlega að fá skilaboð frá þeim aðila sem þú varst að versla við?
  • Er upphæðin í skilaboðunum í þeim gjaldmiðli sem þú notaðir við kaupin?
  • Stemmir upphæðin sem þú verslaðir fyrir, við þá upphæð sem fylgir í SMS skilaboðum með staðfestingarkóða?

2. Sláðu inn slóðina – ekki smella á hlekki

Ekki smella á hlekki sem þú færð í pósti eða í auglýsingum á netinu. Farðu frekar beint inn á vefverslunina.

3. Greiðslusíður eiga alltaf að vera dulkóðaðar

Slóðin á greiðslusíðum netverslana á að hefjast á stöfunum „https“, sem tryggir að öll gögn séu dulkóðuð. Stundum er þetta táknað með mynd af læstum lás við hlið slóðarinnar.

4. Ekki vista kortaupplýsingar á netinu

Algengt er að vefverslanir bjóði upp á að vista kortaupplýsingar og hið sama gera margir netvafrar. Við mælum ekki með þessu því  alltaf er hætta á að þessar upplýsingar leki út. Því er öruggara að slá inn kortaupplýsingarnar hverju sinni í stað þess að vista þær í verslun eða vafra.

5. Vandaðu val á lykilorðum og ekki nota sama lykilorðið alls staðar

Það er alls ekki góð hugmynd að nota sama lykilorðið á mörgum stöðum. Innskráning með Facebook- eða Google-aðgangi getur þó verið ágæt og örugg leið til að skrá sig inn.

6. Fylgstu með færslum í netbankanum og appinu

 Það borgar sig að fylgjast vel með bankareikningum og greiðslukortum, sérstaklega í fríum, í kringum stóra netverslunardaga og í aðdraganda jóla, þegar færslur eru óvenju margar. Í Landsbankaappinu er hægt að stilla kreditkort og fyrirframgreidd kort þannig að þú fáir skilaboð ef tekið er út af kortinu þínu án þess að kortið sjálft hafi verið afhent, t.d. þegar verslað er á netinu.

7. Kynntu þér við hvern þú ert að versla

Það er mikilvægt að þekkja seljandann og vöruna áður en þú gefur upp kortaupplýsingar, t.d. með því að leita að nafni verslunarinnar á netinu eða á samfélagsmiðlum eða spyrjast fyrir um reynslu annarra.

Þessar vefsíður safna upplýsingum um söluaðila:

Trustpilot Reviews: Experience the power of customer reviews

Google Safe Browsing – Google Transparency Report

8. Mundu að skrá þig alltaf út

Mundu að skrá þig alltaf út af netversluninni eftir að hafa verslað á netinu, sérstaklega ef þú samnýtir tölvur með öðrum.

9. Ekki versla á opnu neti

Það er aldrei góð hugmynd að versla á opnu neti á kaffihúsum, flugvöllum eða álíka stöðum. Verslaðu helst á læstu neti heima hjá þér eða notaðu farsímagagnatenginguna í símanum þínum ef þú verslar utan heimilisins.

10. Notaðu vandaðar greiðsluleiðir

Þegar verslað er við vandaðar netverslanir er öruggt að nota greiðslukort. Til að takmarka frekar hættu á tjóni má nota t.d. Paypal, fyrirframgreidd kreditkort eða gjafakort. Ekki er mælt með millifærslum á reikning verslunar eða þjónustuveitanda.

11. Treystu á skynsemina og varastu tilboð sem eru of góð til að vera sönn

Ef tilboðið er óeðlilega gott eða eitthvað í tækniumhverfi eða útliti verslunarinnar er grunsamlegt skaltu einfaldlega hætta við kaupin eða að minnsta kosti kynna þér hlutina betur.

12. Veittu aðeins nauðsynlegar upplýsingar

Vefverslanir þurfa ýmsar upplýsingar eins og nafn, netfang og heimilisfang. En það er engin eðlileg ástæða til að biðja um mynd af skilríkjum, s.s. vegabréfi eða ökuskírteini, og ekki heldur upplýsingar um bankareikning, lykilorð, leyninúmer eða annað slíkt. Ef þú færð slíka beiðni skaltu hætta við viðskiptin.

13. Geymdu öll gögn

Geymdu kvittanir, pöntunarnúmer, vörulýsingar og auglýst verð á þeirri stundu sem kaupin fóru fram. Geymdu tölvupóstkvittanir og tilkynningar um viðskiptin.

14. Gættu þess að tölvan sé í lagi

Uppfærðu öryggisbúnað og hugbúnað reglulega og forðastu að nota tölvur sem þú veist að hafa ekki verið uppfærðar nýlega.

Pistillinn var síðast uppfærður í nóvember 2022.

Þú gætir einnig haft áhuga á
Netöryggi
13. jan. 2023

Varist svik í gegnum samfélagsmiðla – aldrei framsenda SMS-kóða

Við viljum vara viðskiptavini okkar við netsvikum, sérstaklega svikum sem fara fram í gegnum samfélagsmiðla og skilaboðaforrit, en mikið hefur borið á þeim undanfarið.
Netöryggi
7. sept. 2022

Fræðsluefni um varnir gegn netsvikum

Við höfum tekið saman aðgengilegt fræðsluefni um hvernig hægt er að þekkja netsvik og verjast þeim.
8. júlí 2022

Mundu eftir netörygginu - líka þegar þú ert í fríi

Tilraunum til hvers kyns netsvika hefur fjölgað mikið og reynslan sýnir að þeim fjölgar á sumrin. Ástæðan er talin vera sú að netsvikarar vonast eftir því að þá sé fólk sé kærulausara og sé líklegra til að taka þátt í fölskum Facebook-leik, smella á hlekk í hugsunarleysi eða skoða ný „fjárfestingartækifæri“.
12. maí 2022

Ekki smella á hlekkinn – og ekki falla í gildruna

Notkun á tölvum og símum er stór hluti af okkar daglega lífi og því nauðsynlegt að vera meðvituð og upplýst um hætturnar sem leynast á netinu.
New temp image
8. mars 2022

Upptökur af fróðlegum fundi um netöryggismál

Landsbankinn stóð fyrir vel heppnuðum fundi um netöryggismál fimmtudaginn 3. mars 2022. Á fundinum var m.a. fjallað um hvernig skipulagðir glæpahópar beina spjótum sínum að einstaklingum og fyrirtækjum og hvernig verjast má atlögum þeirra.
2. mars 2022

Tinder-svindlarinn og hætturnar á netinu

Tilraunir til fjársvika á netinu aukast stöðugt og dæmi eru um að Íslendingar hafi tapað milljónum til svindlara á netinu. Oft er verið að spila með tilfinningar og góðmennsku fólks og mikilvægt að fólk þekki einkenni svikatilrauna, hvort sem þau beinast gegn þér eða þínum nánustu.
Netöryggi
4. nóv. 2021

Hvernig get ég varist kortasvikum?

Það er mjög mikilvægt að lesa vandlega öll skilaboð sem koma frá bankanum þínum, kortafyrirtækjum, þjónustuaðilum eða verslunum áður en þú gefur upp greiðsluupplýsingar eða samþykkir greiðslu. Með því að fara vandlega yfir skilaboðin getur þú dregið verulega úr hættunni á að verða þolandi kortasvika.
12. apríl 2021

Þekkt vörumerki notuð til að svíkja út peninga

Undanfarið hefur borið meira á tilraunum til svonefndra vörumerkjasvika sem ganga út á að villa um fyrir fólki með gylliboðum í nafni þekktra fyrirtækja og lokka það inn á vefsíður fjársvikara. Nýverið birtust færslur á Facebook með fölsuðum skjámyndum úr íslenskum bankaöppum, í einmitt þessum tilgangi.
8. okt. 2020

Fræðsla og umræða um netöryggi ber árangur

Þrátt fyrir að meira sé nú um tilraunir til hvers kyns netsvika falla færri í gildruna. Það sem af er árinu 2020 hefur fjársvikamálum á netinu, þar sem svikin takast og tjón verður, fækkað um helming miðað við sama tíma árið 2019. Við teljum að þróunin sé að mestu leyti fræðslu og umræðu um netöryggi að þakka en kórónuveirufaraldurinn hefur líka sín áhrif.
Ástarsvik tákn
11. sept. 2020

Brostið hjarta og tómt veski – varist ástarsvik á netinu

Í ástarsvikum stofna svikarar til falsks ástarsambands á netinu í þeim tilgangi að hafa fé af fórnarlömbunum. Þeir þykjast t.d. vera ungar konur í vanda eða særðir hermenn til að fá fólk til að bíta á agnið.
Vefkökur

Með því að smella á “Leyfa allar” samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur