Spá­um 6,6% verð­bólgu í mars

Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,57% milli mánaða í mars og að ársverðbólga verði óbreytt í 6,6%. Mest áhrif til hækkunar í spá okkar hafa reiknuð húsaleiga, flugfargjöld til útlanda, föt og skór og matarkarfan. Við eigum enn von á að verðbólgan hjaðni rólega næstu mánuði og verði komin niður í 5,4% í júní.
Fjölbýlishús
14. mars 2024

Vísitalan hækkaði um 1,33% á milli mánaða í febrúar, en við höfðum spáð 0,89% hækkun. Það var fernt sem kom okkur á óvart: janúarútsölum á fötum og skóm virðist hafa lokið fyrr en vanalega; gjaldskrárhækkanir fyrir sorphirðu, holræsi og kalt vatn höfðu töluvert meiri áhrif til hækkunar en við áttum von á; matarkarfan hækkaði meira en við gerðum ráð fyrir og flugfargjöld til útlanda hækkuðu á milli mánaða þegar við höfðum spáð lækkun.

Spáum 0,57% hækkun í mars og að ársverðbólgan haldist óbreytt í 6,6%

Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,57% á milli mánaða í mars. Mest áhrif til hækkunar í spá okkar hafa reiknuð húsaleiga, flugfargjöld til útlanda, föt og skór og matarkarfan. Gangi spá okkar eftir helst ársverðbólgan óbreytt í 6,6%.

Verð á mat og drykkjarvöru hækkaði um 0,7% í febrúar, sem var talsvert meira en við spáðum og reyndist hækkunin nokkuð almenn. Við gerum ráð fyrir heldur minni hækkun nú í mars og að matarkarfan hækki um 0,3% milli mánaða (+0,05% áhrif á vísitöluna).

Útsölulok á fötum og skóm

Útsölurnar í janúar voru í samræmi við væntingar. Það kom þó á óvart að þær virðast hafa klárast fyrr en vanalega þar sem verð á fötum og skóm hækkaði meira á milli mánaða í febrúar en alla jafna. Vanalega ganga áhrif janúarútsala til baka á tveimur mánuðum, í febrúar og mars. Við gerum áfram ráð fyrir þeirri þróun en að þungi verðhækkana sé þegar kominn fram og vænta megi minni hækkunar í mars en venjulega, eða um 3% milli mánaða (+0,11% áhrif).

Kostnaður við að búa í eigin húsnæði hækkar

Samkvæmt spánni hækkar kostnaður við að búa í eigin húsnæði (reiknuð húsaleiga) um 0,9% á milli mánaða (+0,18% áhrif á vísitöluna). Þar af hækkar íbúðaverð um 0,4% og áhrif vaxtabreytinga verður um 0,5 prósentustig. Hagstofan hefur tilkynnt að hún muni taka upp nýja aðferð við útreikninga á kostnaði við að búa í eigin húsnæði. Í stað þess að reikna svokallaðan einfaldan notendakostnað út frá markaðsverði húsnæðis, vöxtum á íbúðalánum og afskriftum verður tekin upp aðferð leiguígilda sem byggir á upplýsingum um markaðsleigu. Hagstofan telur að með betri gögnum um leigumarkað hafi skapast forsendur fyrir því að breyta um aðferð. Það er enn óljóst hvaða áhrif þessi breyting mun hafa, en gerum þó ráð fyrir mælingar verði stöðugri og að mánaðarsveiflur í þessum lið verði því minni. Hagstofan mun birta greinargerð með nánari útlistun á aðferðafræðinni og tímasetningu breytinganna nú í mars.

Páskar hafa áhrif á flugfargjöld í mars og bensínverð lækkar

Almennt er nokkuð skýr árstíðarbreyting á flugfargjöldum til útlanda - þau hækka í mars og apríl, lækka í júní og hækka aftur í júlí. Í ár eru páskar í lok mars, sem ætti að verða til þess að flugfargjöld hækki hlutfallslega meira í mars og minna í apríl en þegar páskarnir eru í apríl. Við spáum því að flugfargjöld hækki um 8% milli mánaða (+0,12% áhrif á vísitöluna) núna í mars. Samkvæmt verðkönnun okkar lækkaði verð á bensín og díselolíu um 0,4% milli mánaða (-0,01% áhrif á vísitöluna). Loks eigum við von á að verð á nýjum bílum hækki aðeins lítillega, eða um 0,2% á milli mánaða (+0,01% áhrif á vísitöluna). Alls eigum við því von á að liðurinn ferðir og flutningar verði 0,13% til hækkunar vísitölunnar núna í mars.

Spá um marsmælingu VNV

       
Undirliður Vægi í VNV Breyting (spá) Áhrif (spá)
Matur og drykkjarvara 15,0% 0,3% 0,05%
Áfengi og tóbak 2,4% -0,2% 0,00%
Föt og skór 3,8% 3,0% 0,11%
Húsnæði án reiknaðrar húsaleigu 9,6% 0,3% 0,03%
Reiknuð húsaleiga 18,9% 0,9% 0,18%
Húsgögn, heimilisbúnaður o.fl. 5,8% -0,6% -0,04
Heilsa 4,0% 0,6% 0,02%
Ferðir og flutningar (annað) 4,0% 0,4% 0,02%
Kaup ökutækja 6,9% 0,2% 0,01%
Bensín og díselolía 3,4% -0,4% -0,01%
Flugfargjöld til útlanda 1,5% 8,0% 0,12%
Póstur og sími 1,6% -0,7% -0,01%
Tómstundir og menning 10,0% 0,3% 0,03%
Menntun 1,1% -0,2% 0,00%
Hótel og veitingastaðir 5,4% 0,4% 0,02%
Aðrar vörur og þjónusta 6,6% 0,7% 0,04%
Alls 100,0%   0,57%

Spáum því að verðbólga lækki áfram næstu mánuði

Við spáum því að verðbólga standi í stað í mars, en næstu þrjá mánuði þar á eftir gerum við ráð fyrir að vísitalan hækki um 0,54% í apríl, 0,33% í maí og 0,55% í júní. Gangi spáin eftir verður verðbólga 6,6% í mars, 5,8% í apríl, 5,7% í maí og 5,4% í júní. Að ársverðbólgan detti svona niður í apríl skýrist af grunnáhrifum, en vísitalan hækkaði óvenju mikið á milli mánaða í apríl í fyrra.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Hús í Reykjavík
16. maí 2024
Spáum óbreyttri verðbólgu í maí
Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,38% á milli mánaða í maí og að ársverðbólga haldist óbreytt í 6,0%. Húsnæðiskostnaður og flugfargjöld til útlanda munu hafa mest áhrif á vísitöluna, en í sitthvora áttina. Húsnæði hækkar en flugfargjöld lækka. Við teljum að verðbólga verði nær óbreytt út sumarið.
Kranar á byggingarsvæði
15. maí 2024
Ennþá spenna á vinnumarkaði þótt hægi á efnahagsumsvifum
Vinnumarkaðurinn hefur staðið af sér vaxtahækkanir síðustu ára og þótt eftirspurn eftir starfsfólki hafi minnkað er enn þó nokkur spenna á markaðnum. Nýir kjarasamningar kveða á um hóflegri launahækkanir en þeir síðustu og líklega dregur úr launaskriði eftir því sem þensla í hagkerfinu minnkar.
Peningaseðlar
13. maí 2024
Vikubyrjun 13. maí 2024
Samhliða því sem vextir hafa hækkað hafa innlán heimilanna aukist verulega. Þetta hefur skilað sér í stórauknum vaxtatekjum til heimila sem eru nú orðnar meiri en vaxtagjöld.
Fjölbýlishús
10. maí 2024
Spáum hækkandi íbúðaverði
Íbúðaverð hefur hækkað jafnt og þétt á síðustu mánuðum. Í nýrri hagspá spáum við því að það hækki um 7% á þessu ári og um 8-9% næstu tvö ár. Húsnæðis- og mannvirkjastofnun spáir því að nýjum fullbúnum íbúðum fækki með hverju árinu og fjöldi þeirra komist ekki nálægt því að mæta íbúðaþörf.
Fólk við Geysi
7. maí 2024
Annað metár í ferðaþjónustu í uppsiglingu?
Síðasta ár var metár í íslenskri ferðaþjónustu á flesta mælikvarða, þó ekki hafi verið slegið met í fjölda ferðamanna. Hlutur ferðaþjónustunnar af landsframleiðslu var um 8,8% í fyrra og hefur aldrei verið stærri. Í nýrri hagspá gerum við ráð fyrir að fjöldi ferðamanna í ár jafni metið frá 2018 og að verðmætin sem greinin skili af sér verði meiri en nokkru sinni fyrr.
6. maí 2024
Vikubyrjun 6. maí 2024
Álit markaðsaðila á taumhaldi peningastefnu hefur breyst verulega á síðustu mánuðum þrátt fyrir að stýrivextir hafa verið óbreyttir síðan í ágúst í fyrra. Skýrist það af að verðbólga hefur hjaðnað og hægst hefur á hagkerfinu.
3. maí 2024
Væntingar og verðbólguhorfur aftra vaxtalækkun
Við spáum því að peningastefnunefnd haldi stýrivöxtum óbreyttum í næstu viku. Þótt verðbólga hafi hjaðnað verulega í apríl og ýmis merki séu komin fram um að undirliggjandi verðbólga fari hjaðnandi teljum við horfur á að verðbólga verði föst í kringum 6% fram yfir sumarmánuðina. Auk þess teljum við að nefndin líti svo á að verðbólguvæntingar hafi ekki gefið nægjanlega eftir og að enn séu merki um þó nokkra spennu í hagkerfinu.  
2. maí 2024
Fréttabréf Hagfræðideildar 2. maí 2024
Mánaðarlegt fréttabréf frá Hagfræðideild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Fólk að ganga við Helgafell
29. apríl 2024
Vikubyrjun 29. apríl 2024
Hagvöxtur verður takmarkaður á næstu árum, samkvæmt nýrri hagspá til ársins 2026 sem við gáfum út í morgun. Við spáum 0,9% hagvexti í ár, 2,2% á næsta ári og loks 2,6% árið 2026.
Fólk að ganga við Helgafell
29. apríl 2024
Hagspá 2024-2026: Þrautseigt hagkerfi við háa vexti
Hagfræðideild Landsbankans spáir því að hagvöxtur verði afar lítill í ár þar sem háir vextir halda aftur af umsvifum í hagkerfinu. Verðbólga verði þrálát og vextir lækki ekki fyrr en í haust.
Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur